नवी दिल्ली, १९ जुलै २०२२: गेल्या अनेक दिवसांपासून अमेरिकन डॉलरच्या तुलनेत रुपयाला तडा जाण्याची प्रक्रिया सुरू आहे. सोमवारी रुपया थोडा मजबूत झाला असला तरी जसजसा दिवस पुढे सरकत गेला तसतसा तो पुन्हा घसरायला लागला. सध्या तो ८० च्या अगदी जवळ पोहोचला आहे. भारतीय चलनाच्या प्रचंड घसरणीमागे कोणती कारणे आहेत. अर्थमंत्री निर्मला सीतारमन यांनी लोकसभेत ही माहिती दिली.
सोमवारी रुपया नवीन नीचांकावर
आधी रुपयाच्या सद्यस्थितीबद्दल बोलूया, सोमवारी डॉलरच्या तुलनेत रुपया ६ पैशांच्या सुधारणेसह ७९.७६ च्या पातळीवर उघडला. पण त्यानंतर तो पुन्हा पडू लागला आणि ट्रेडिंगच्या शेवटी ७९.९७ प्रति डॉलर या नवीन विक्रमी नीचांकी पातळीवर बंद झाला. याआधी शुक्रवारी रुपया ७९.८२ वर बंद झाला होता. आधीच देशात महागाई उच्च पातळीवर आहे, त्यावर रुपयाच्या सततच्या घसरणीमुळे महागाईचा धोका वाढला आहे.
रशिया-युक्रेन युद्धाचा रुपयावर परिणाम
सोमवारपासून सुरू झालेल्या संसदेच्या पावसाळी अधिवेशनाच्या पहिल्या दिवशी लोकसभेत रुपयाच्या घसरणीचा मुद्दा गाजला. या संदर्भात विचारलेल्या प्रश्नाच्या लेखी उत्तरात अर्थमंत्री निर्मला सीतारमन यांनी भारतीय चलन तुटण्याचे कारण स्पष्ट केले. त्या म्हणाल्या की, सध्या सुरू असलेले रशिया-युक्रेन युद्ध आणि आंतरराष्ट्रीय कच्च्या तेलाच्या किमतीत झालेली वाढ यासारखे जागतिक घटक रुपयाच्या घसरणीला जबाबदार आहेत.
जबाबदार विदेशी गुंतवणूकदारांची विक्री
निर्मला सीतारमन यांनीही रुपयाच्या घसरणीचे श्रेय शेअर बाजारातून विदेशी पोर्टफोलिओ गुंतवणूकदारांनी (FPIs) केलेल्या जोरदार विक्रीला दिले आहे. २०२२-२३ या आर्थिक वर्षात परकीय गुंतवणूकदारांनी आतापर्यंत सुमारे १४ अब्ज डॉलर्स काढले आहेत.
जुलै महिन्यातच FPIs ने भारतीय बाजारातून ७४०० कोटी रुपये काढले आहेत. इतर देशांच्या चलनांचा संदर्भ देत अर्थमंत्र्यांनी सांगितले की, पाउंड, येन आणि युरो भारतीय चलनापेक्षा खूपच कमकुवत झाले आहेत. म्हणजेच 2022 मध्ये या चलनांमधून रुपया मजबूत झाला आहे.
क्रिप्टोबद्दल दिली ही माहिती
रुपयाच्या घसरणीसोबतच संसदेच्या पावसाळी अधिवेशनात क्रिप्टोकरन्सीबाबतही चर्चा झाली. अर्थमंत्र्यांनी संसदीय कामकाजादरम्यान क्रिप्टोकरन्सीबाबत आरबीआयची भूमिका अधोरेखित केली. सीतारमन म्हणाल्या, आरबीआयचे मत आहे की क्रिप्टोवर बंदी घातली पाहिजे आणि बंदी लागू करण्यासाठी जागतिक सहकार्याची गरज आहे.
न्यूज अनकट प्रतिनिधी: ईश्वर वाघमारे