प्रेम – ही एक अतिशय सुंदर आणि नितळ भावना आहे. ते मनामनांत सहज उमलतं, नात्यांना नव्या उंचीवर नेतं, आणि जगण्याला अर्थ देतं. पण दुर्दैवाने, समाज अजूनही प्रेमाकडे वेगवेगळ्या चौकटीतून पाहतो. काहींसाठी प्रेम म्हणजे आयुष्याचा श्वास असतो, तर काहींना प्रेम म्हणजे केवळ नियमांच्या बंधनात राहून जगायची बाब वाटते. आजही अनेक जोडप्यांना समाजाच्या दबावामुळे संघर्ष करावा लागतो. प्रेमाला जाती-धर्माच्या बंधनात अडकवलं जातं, वयाचा विचार केला जातो, आणि लग्नानंतरच्या प्रेमालाही वेगळ्या दृष्टिकोनातून पाहिलं जातं. याच मुद्द्यांवर एक अभ्यासपूर्ण विचार करणं गरजेचं आहे.
प्रेमाला विरोध का?
समाजात प्रेमाला अनेकदा विरोध केला जातो, कारण समाजाला परंपरा, प्रतिष्ठा आणि कुटुंबाच्या इज्जतीची अधिक चिंता असते. पूर्वीच्या काळातही काही नाती सहज मान्य केली गेली, तर काहींना कठोर विरोध सहन करावा लागला. समाजाच्या दृष्टिकोनातून काही गोष्टींना अधिक महत्त्व दिलं जातं – जसं की कुटुंबाचा सन्मान, जातीची शुद्धता, आणि धर्माची शिस्त. त्यामुळेच प्रेम करणाऱ्या व्यक्तींना अनेकदा कठीण प्रसंगांना सामोरं जावं लागतं.
प्रेमात वय आणि जातीचं बंधन का?
प्रेम हे अंतःकरणाची भावना आहे, त्यामुळे ते कुठल्याही वयात उमलू शकतं आणि कोणावरही होऊ शकतं. पण तरीही समाज प्रेमात वयाचं आणि जातीचं बंधन घालतो. समाज अजूनही अशा संकल्पनांवर विश्वास ठेवतो की, वयाचं अंतर फार मोठं असेल, तर नातं टिकणार नाही. तसेच, जातीच्या चौकटीपलीकडे जाऊन कोणी प्रेम केलं, तर त्यावर टीका होते, विरोध केला जातो. खऱ्या प्रेमाला अशा गोष्टी कधीच आडवू शकत नाहीत, पण तरीही अनेक प्रेमकथांचा शेवट या बंधनांमुळे दु:खद होतो.
प्रेम योग्य कि अयोग्य?
प्रेम कधीही अयोग्य नसतं, फक्त त्याचा उद्देश आणि प्रवास ठरवतो की ते किती शुद्ध आणि खरं आहे. काही लोक प्रेमाच्या नावाखाली फक्त आकर्षण किंवा मोह साधतात, पण त्याला खरं प्रेम म्हणता येत नाही. खरं प्रेम समर्पण, विश्वास आणि निस्वार्थ भावना यावर उभं असतं. कोणावर प्रेम करणं चुकीचं नाही, पण त्या प्रेमात प्रामाणिकता हवी.
प्रेम लग्नानंतरही का नवं वाटतं?
प्रेम फक्त लग्नाआधीच असतं, असं नाही. लग्नानंतर प्रेमाचं स्वरूप बदलतं. सुरुवातीच्या प्रेमात ज्या गोष्टी रोमांचक वाटतात, त्या हळूहळू जबाबदाऱ्यांमध्ये गुंतून जातात. पण त्याचवेळी एक नवीन प्रकारचं प्रेम उमलतं – ज्या प्रेमात समजूत, आधार आणि अधिक घट्ट नातं असतं. काही लोक लग्नानंतरचं प्रेम कमी झाल्यासारखं मानतात, पण खरं प्रेम तेच असतं जे बदललेल्या परिस्थितीतही टिकतं आणि वाढतं.
आजच्या युगातील प्रेम: बदलतं स्वरूप
पूर्वीच्या काळात प्रेम ही एक गुप्त आणि पारंपरिक चौकटीत बंदिस्त असलेली भावना होती. पण आजच्या डिजिटल युगात प्रेम व्यक्त करण्याचे आणि जगण्याचे मार्ग बदलले आहेत. सोशल मीडियावर नवी नाती जुळतात, काही क्षणिक आकर्षण असतं, काही खोलवर रुजणारं असतं. ऑनलाइन डेटिंग, लांब पल्ल्याची नाती आणि तंत्रज्ञानाच्या मदतीने वाढलेली जवळीक – हे सर्व आधुनिक प्रेमाच्या गोष्टी आहेत. पण तरीही, जिथे मनापासून समर्पण आणि विश्वास आहे, तिथेच खरं प्रेम टिकतं.
समाज प्रेमाचा स्वीकार करेल का?
आजही समाजाच्या नजरेत प्रेमाचं स्थान ठरवलेलं नाही. एका बाजूला प्रेमाच्या गोष्टींना प्रतिष्ठा मिळते, तर दुसरीकडे प्रेम करणाऱ्यांना विरोध केला जातो. पण काळ बदलतो आहे. आजची तरुण पिढी प्रेमाच्या संकल्पना अधिक मोकळेपणाने स्वीकारत आहे. जात, धर्म, वय यांचं बंधन झुगारून केवळ भावनांचा सन्मान करण्याकडे कल वाढतो आहे. कदाचित भविष्यात लोक अधिक खुलेपणाने प्रेम स्वीकारतील आणि कोणत्याही चौकटीत अडकवण्याचा प्रयत्न करणार नाहीत.
शेवटचा विचार…
प्रेम ही भावना आहे, बंधन नाही. प्रेमात अडथळे येतील, विरोध होईल, पण ते जर खरं असेल, तर ते टिकेल. समाजाने प्रेमाला चौकटीत अडकवण्यापेक्षा त्याचा स्वीकार करायला हवा. प्रेम हे कोणत्याही परंपरांपेक्षा मोठं आहे, कारण ते माणसाला खरं सुख देतं.
“प्रेम करा, पण जबाबदारीने, निस्वार्थपणे, आणि प्रामाणिकपणे!”
न्यूज अनकट प्रतिनिधी ; सोनाली तांबे
