पुणे, २८ जुलै २०२२: मंकीपॉक्स व्हायरसच्या रूपाने जगभरात उद्भवलेल्या संकटाच्या पार्श्वभूमीवर एक आनंदाची बातमी समोर आली आहे. या विषाणूचा स्ट्रेन आइसोलेट करण्यात भारताला यश आले आहे.
नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ व्हायरोलॉजी (ICMR-NIV) पुणे यांनी मंकीपॉक्स विषाणूचा स्ट्रेन आइसोलेट केला आहे. ही भारतीय वैद्यकीय संशोधन परिषद (ICMR) ची संस्था आहे. आता या विषाणूचा उपयोग लस आणि निदान किट तयार करण्यासाठी केला जाईल.
ICMR ने व्हायरस आइसोलेट आणि शुद्ध (purification) करण्यासाठी पद्धती आणि प्रोटोकॉलचे बौद्धिक संपदा हक्क आणि व्यावसायिक अधिकार (Intellectual Property Rights) राखून ठेवले आहेत.
आता ICMR मंकीपॉक्स लस विकसित करण्यासाठी आयसोलेट व्हायरस वापरू शकते. यासाठी लवकरच फार्मास्युटिकल, फार्मा आणि लस उत्पादक कंपन्यांशी करार केला जाऊ शकतो.
Monkeypoxच्या वाढत्या धोक्याच्या पार्श्वभूमीवर, त्याच्या लसीची तयारी जोरात सुरू झाली आहे. सरकारने यासाठी एक्स्प्रेशन ऑफ इंटरेस्ट (EOI) किंवा निविदा काढली आहे. हे EoI मंकीपॉक्सच्या लसीची तयारी, शोध (चाचणी) किट यासाठी काढण्यात आले आहे.
केंद्र सरकारने हा EoI सार्वजनिक-खासगी भागीदारी मोडमध्ये आणला आहे. यामध्ये मंकीपॉक्सची लस, त्याची चाचणी किट बनवायची आहे. आता इच्छुक फार्मास्युटिकल कंपन्या 10 ऑगस्टपर्यंत ईओआय सादर करू शकतात. मंकीपॉक्सची लस आधीच अस्तित्वात आहे.
संशोधनातून मिळालेल्या माहितीनुसार, Monkeypox रोखण्यासाठी चेचक विरुद्ध लसीकरण सुमारे ८५% प्रभावी असल्याचे सिद्ध झाले आहे. सध्या, मूळ चेचक लस सामान्य लोकांना उपलब्ध नाही. त्याच वेळी, २०१९ आणि २०२२ मध्ये मंकीपॉक्ससाठी MVA-BN आणि Tecovirimat या लसींना मान्यता देण्यात आली आहे. हे देखील अद्याप मोठ्या प्रमाणावर उपलब्ध नाहीत.
२०१९ मध्ये, मंकीपॉक्सच्या प्रतिबंधासाठी सुधारित ऍटेन्युएटेड लस व्हायरस (अंकारा स्ट्रेन) वर आधारित नवीन लस मंजूर करण्यात आली. ही दोन-डोस लस आहे, ज्याची उपलब्धता मर्यादित आहे.
न्यूज अनकट प्रतिनिधी: ईश्वर वाघमारे