नवी दिल्ली, २० एप्रिल २०२३: पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी लोकांना सूचना देण्याच्या आवाहनानंतर मध्य प्रदेशातील क्युनो राष्ट्रीय उद्यानात सोडण्यात आलेल्या नामिबियन चित्त्यांचे नाव बदलण्यात आले.पंतप्रधान मोदींनी २५ सप्टेंबर २०२२ रोजी त्यांच्या मन की बातमध्ये, नामिबिया आणि दक्षिण आफ्रिकेतून पुन्हा आणलेल्या चित्त्यांबद्दलच्या माहिती घेऊन येण्याचे आवाहन केल्यानंतर, सर्वसामान्यांना प्रोजेक्ट चित्याबद्दल लोकप्रिय आणि संवेदनशील बनवण्याच्या उद्देशासाठी हे केले आहे. या संदर्भात, भारत सरकारच्या वेबसाईट प्लॅटफॉर्मवर २६ सप्टेंबर ते ३१ ऑक्टोबर २०२२ या कालावधीत एक स्पर्धा आयोजित करण्यात आली होती. त्याला प्रतिसाद म्हणून, सादर केलेल्या चित्यांची नवीन नावे सुचवणाऱ्या एकूण ११,५६५ प्रवेशिका प्राप्त झाल्या, असे गुरुवारी सांगण्यात आले.
नामिबियन चित्याचे जुने नाव एशा (स्त्री) आणि तिचे नवीन नाव आशा आहे आणि दुसर्या चित्त्याचे जुने नाव ओबान (पुरुष) होते आणि आता त्याचे नवीन नाव पवन आहे. त्याचप्रमाणे दक्षिण आफ्रिकेतील चित्ता ज्याचे जुने नाव फिंडा आणि नवे नाव दक्ष आणि दुसर्या चित्याचे नाव मापेसू आणि त्याचे नवीन नाव निर्वा आहे. उर्वरित चित्यांची नावेही बदलली आहेत.निवड समितीद्वारे नोंदींची तपासणी करण्यात आली आणि त्यांच्या संवर्धन आणि सांस्कृतिक मूल्यासाठी सुचविलेल्या नावांचे महत्त्व आणि प्रासंगिकतेच्या आधारावर नामिबिया आणि दक्षिण आफ्रिकन चित्तासाठी नवीन नावे निवडण्यात आली आहेत.पर्यावरण, वन आणि हवामान बदल मंत्रालयाने स्पर्धेतील विजेत्यांचे अभिनंदन केले ज्यांनी नामिबिया आणि दक्षिण आफ्रिकेतील चित्तांसाठी नवीन नावे सुचवली.
भारतातील चित्ता कमी होण्याचे मुख्य कारण म्हणजे जंगलातून मोठ्या प्रमाणात प्राणी पकडले जाणे. बाउंटी आणि स्पोर्ट हंटिंग, मोठ्या प्रमाणात अधिवासाचे रूपांतरण आणि परिणामी शिकार तळात घट या कारणांमुळे १९५२ मध्ये चित्ता नामशेष घोषित करण्यात आले. भारतातील चित्ता परिचय प्रकल्पाचे उद्दिष्ट भारतामध्ये व्यवहार्य चित्ता मेटापोप्युलेशनची स्थापना करणे हे होते. ज्यामुळे चित्ता एक सर्वोच्च शिकारी म्हणून त्याची कार्यात्मक भूमिका पार पाडू शकेल आणि त्याच्या ऐतिहासिक श्रेणीमध्ये चित्ताच्या विस्तारासाठी जागा प्रदान करेल. या सगळ्यामुळे जागतिक संवर्धनाच्या प्रयत्नांना हातभार लागेल.
न्यूज अनकट प्रतिनिधी: ऋतुजा पंढरपुरे