एप्रिलमध्ये २१ राज्यांचे ९७१ अब्ज रुपयांचे नुकसान

नवी दिल्ली, दि. १५ मे २०२०: कोरोना विषाणूचा प्रादुर्भाव आणि त्यानंतरच्या लॉकडाऊनने अर्थव्यवस्थेवर गंभीर परिणाम केला आहे. ‘इंडिया रेटिंग्ज अँड रिसर्च’ या पतसंस्थेच्या ताज्या अंदाजानुसार, २१ मुख्य भारतीय राज्यांनी लॉकडाऊनमुळे एप्रिलमध्ये ९७१ बिलियन (९६१ अब्ज) रुपयांचा महसूल गमावला.

कोरोना विषाणूमुळे सर्वाधिक नुकसान झालेल्या महाराष्ट्रात सर्वाधिक १३२ अब्ज रुपयांचा महसूल तोटा झाला. यानंतर उत्तर प्रदेश (१११.२० अब्ज रुपये), तामिळनाडू (.८४.१२ अब्ज रुपये), कर्नाटक (७१.१७ अब्ज रुपये) आणि गुजरात (६७.४७ अब्ज रुपये) याचा सर्वाधिक फटका बसला.

इंडिया रेटिंग्ज अँड रिसर्चचे मुख्य अर्थशास्त्रज्ञ आणि संचालक डॉ. सुनील कुमार सिन्हा म्हणाले, “केंद्र आणि राज्य सरकार दोन्ही रोख प्रवाह संकटाशी झगडत आहेत, परंतु कोविड -१९ च्या विरुद्धचा खरा लढा ही राज्ये लढत आहेत. प्रश्न अधिक अनिश्चित आहेत. त्यासंबंधित खर्च देखील ते स्वतः उचलत आहेत. ”

सिन्हा पुढे म्हणाले, “सध्याच्या परिस्थितीत केंद्र सरकारकडून राज्य सरकारांना मिळालेल्या प्राप्तीची रक्कम व वेळ याबद्दल निश्चितता नाही. तसेच, राज्यांकडे कमाईचे स्वतःचे स्रोत अचानक खालच्या स्तरावर घासरले आहेत. यामुळे, राज्य सरकारांना कमी महागड्या खर्चाच्या उपाययोजनांचा अवलंब करावा लागणार आहे आणि महसूल निर्मितीच्या नवीन पद्धतींचा अवलंब करावा लागेल.

महसूल वसुलीमध्ये अडचण:

अंदाजानुसार, लॉकडाऊनमुळे सर्व राज्यांच्या महसूल कामगिरीवर विपरित परिणाम होईल, विशेषत: अशा राज्यांमध्ये जे त्यांच्या महसुलात मोठा वाटा निर्माण करतात. काही राज्यांनी पेट्रोल आणि डिझेलवरील व्हॅल्यू ऍडड टैक्स (व्हॅट) वाढवून उत्पादन शुल्कात वाढ करुन दारू विक्रीला परवानगी दिली आहे. गुजरात, तेलंगणा, हरियाणा, कर्नाटक, तामिळनाडू, केरळ, महाराष्ट्र आणि गोवा यासारख्या राज्यांच्या उत्पन्नापैकी ६५ ते ७६ टक्के हिस्सा त्यांच्या स्वतःच्या स्रोतांकडून प्राप्त झाला आहे.

न्यूज अनकट प्रतिनिधी