भारत-रशिया मैत्रीला मिळणार 80 अब्ज डॉलर्सचा बूस्टर डोस

नवी दिल्ली, 7 डिसेंबर 2021: एक दिवसीय भारत दौऱ्यावर आलेले रशियाचे राष्ट्राध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन दिल्लीत पोहोचले आहेत.  विमानतळावरून पुतिन हैदराबाद हाऊसमध्ये पोहोचले.  पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी त्यांचे येथे स्वागत केले.  पुतीन आणि मोदी यांनी प्रसारमाध्यमांच्या उपस्थितीत आपली वक्तव्ये केली.  मोदी म्हणाले- मेक इन इंडिया कार्यक्रमांतर्गत आमचे संरक्षण सहकार्य अधिक मजबूत होत आहे.  दोन्ही देश संरक्षण आणि आर्थिक क्षेत्रात महत्त्वाचे मित्र आहेत.  कोरोनाविरुद्धही सहकार्य मिळाले आहे.  आर्थिक क्षेत्रातही आमचे नाते पुढे नेण्यासाठी आम्ही मोठ्या दृष्टीकोनातून काम करत आहोत.  आम्ही 2025 पर्यंत $30 अब्ज व्यापार आणि $50 अब्ज गुंतवणुकीचे लक्ष्य ठेवले आहे.  पुतिन म्हणाले की, आम्ही भारताकडे एक महान शक्ती, विश्वासू मित्र म्हणून पाहतो.

 पुतिन म्हणाले की, मला भारत भेट देऊन खूप आनंद होत आहे.  गेल्या वर्षी, दोन्ही देशांमधील व्यापार 17% कमी झाला, परंतु यावर्षी पहिल्या नऊ महिन्यांत व्यापार 38% वाढला आहे.  त्याचवेळी मोदी म्हणाले – आमच्यातील विविध करार यामध्ये मदत करतील.  मेक इन इंडिया कार्यक्रमांतर्गत मुख्य विकास आणि सह-उत्पादनाद्वारे आमचे संरक्षण सहकार्य अधिक मजबूत होत आहे.

अनेक क्षेत्रांमध्ये करार शक्य

रशियन मीडियानुसार, पुतिन यांच्या एकदिवसीय दौऱ्यात दोन्ही देश व्यापार, ऊर्जा, संस्कृती, संरक्षण, अंतराळ आणि तंत्रज्ञान क्षेत्रातील सुमारे 10 करारांवर स्वाक्षरी करू शकतात.  जगाच्या नजरा संरक्षण क्षेत्रावर अधिक असतील.  या दोन्ही करारांमुळे अमेरिका आधीच काहीशी नाराज आहे.  ही S-400 क्षेपणास्त्र संरक्षण प्रणाली आहे आणि दुसरी अमेठीमध्ये AK-203 रायफल्सची निर्मिती आहे.  साडेसात लाख एके-203 रायफल येथे बनवल्या जाणार आहेत.  जगात प्रथमच या रायफल्स रशियाबाहेर बनवल्या जाणार आहेत.

 अमेरिकन दबाव

 जेव्हा भारत आणि रशियामध्ये S-400 वर करार झाला तेव्हा अमेरिकेला त्याचा राग आला.  त्याने आपल्या विशेष कायद्याद्वारे भारतावर निर्बंध लादण्याची धमकी दिली.  याप्रकरणी त्यांनी तुर्कस्तानवर ताशेरे ओढले आहेत.  तथापि, S-400 ची डिलिव्हरी आधीच सुरू झाली आहे आणि यूएस त्यावर फारसे काही करू शकलेले नाही.  भारत आता S-400 सोबत S-500 वरही वाटाघाटी करू शकतो, असा विश्वास आहे.  असे झाल्यास अमेरिकेच्या प्रतिक्रियेची प्रतीक्षा असेल.

क्वाडवर रशियाचा आक्षेप

 भारताने आतापर्यंत केवळ तीन देशांशी 2+2 चर्चा केली आहे.  हे आमचे क्वाड पार्टनर अमेरिका, जपान आणि ऑस्ट्रेलिया आहेत.  रशियाचा या यादीत समावेश झाल्यामुळे अमेरिका खूश होणार नाही, कारण भारत आणि रशिया हे अनेक दशकांपासून संरक्षण भागीदार आहेत.

रशियाचा क्वाडवर स्वतःचा आक्षेप आहे आणि तो पूर्णपणे अमेरिकेला लक्षात घेऊन पाहतो.  त्यात भारताच्या उपस्थितीमुळे रशिया खूश नाही हे उघड आहे.  मोदी आणि पुतिन यांच्या चर्चेदरम्यान हा मुद्दा उपस्थित होऊ शकतो.  भारताने यापूर्वीच हे स्पष्ट केले आहे की क्वाडमधील चार देशांमध्‍ये इश्यू-बेस्‍ड सहकार्य आहे.

न्यूज अनकट प्रतिनिधी: ईश्वर वाघमारे