राज्यांना अधिक अधिकारांसह लॉकडाऊन ४ लागू

नवी दिल्ली, दि. १८ मे २०२०: कोरोनाचे देशव्यापी संकट पाहता गृह मंत्रालयाने ३१ मे पर्यंत लॉकडाऊन वाढविण्याचा निर्णय घेतला आहे. केंद्र सरकारकडून लॉकडाऊन ४ साठी मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत. रविवारी तिसऱ्या लॉकडाऊनचा कालावधी संपल्याने सोमवारपासून लॉकडाऊन ४ देशभर प्रभावी झाला आहे. या वेळी केंद्र सरकारने राज्यांना अधिक अधिकार दिले आहेत, ज्यात भाजपाची सत्ता नसलेल्या राज्यांची सतत मागणी होती.

लॉकडाऊनची स्थिती आणि स्वरूप काय असेल हे राज्य ठरवू शकेल. राज्यांना देखील विशिष्ट क्षेत्र वेगवेगळ्या झोनमध्ये विभाजित करण्याचा अधिकार आहे. लॉकडाऊनचे अनुसरण करण्याची जबाबदारी राज्यांना दिली जाईल. या वेळी केंद्राने दोन नवीन कंटेंट झोन आणि बफर झोन देखील जोडले आहेत. परंतु त्यांचे क्षेत्र निश्चित करण्याची जबाबदारी राज्य सरकारची असेल.

केंद्र सरकारने संपूर्ण देशाचे ५ झोनमध्ये विभाजन केले आहे. आतापर्यंत देशात फक्त ३ झोन तयार झाले होते. रेड, ग्रीन आणि ऑरेंज झोनसह दोन नवीन झोन तयार केले गेले आहेत. हे झोन बफर आणि कंटेन्ट झोन आहेत. बफर झोन संदर्भात कोणते नियम अवलंबले जातील याची माहिती अद्याप समोर आलेली नाही.

पूर्वी झोन ​​केवळ रुग्णांच्या संख्येच्या आधारे निर्धारित केले जात होते. कंटेनमेंट झोनमध्ये केवळ अनिवार्य सेवा उपलब्ध असतील. कंटेनमेंट झोनमध्ये प्रवेश करण्यास कठोर बंदी आहे. लोकांचे संपर्क ट्रेसिंग केले जाईल. या झोनमध्ये घरोघरी जाऊन त्यांचे आरोग्य तपासले जाईल. यावेळी केंद्र सरकारने झोन निश्चित करण्याचा अधिकार राज्यांवर सोडला आहे.

• राज्यांना मिळाले आता जास्त अधिकार

लॉकडाऊन ४ मध्ये बर्‍याच सवलती आहेत. या सवलतींसह अटी देखील जोडल्या जातात. यावेळी राज्यांना अधिक अधिकार देण्यात आले आहेत. पंतप्रधान मोदींसह व्हिडिओ कॉन्फरन्सिंगद्वारे देशातील सर्व मुख्यमंत्र्यांची भेट झाली. गेल्या बैठकीत राज्यांनी अधिक सवलती देण्याची मागणी केली होती. लॉकडाऊन ४ मध्ये राज्यांना अधिक अधिकार देण्यात आले आहेत.

• शाळा आणि महाविद्यालये बंद राहतील

लॉकडाऊन ४ वाढवण्याबरोबरच गृह मंत्रालयाने एक मार्गदर्शक सुचना जारी केली आहे ज्यात हे स्पष्ट केले गेले आहे की देशभरात काय खुले आणि बंद होईल? रेल्वे, मेट्रो, देशी-विदेशी उड्डाणे बंदी कायम राहील. मेट्रो रेल, स्कूल-कॉलेज हॉटेल-रेस्टॉरंट लोकांसाठी बंद असतील. परंतु रेस्टॉरंटमधून होम डिलिव्हरीला परवानगी देण्यात आली आहे. मोठी दुकाने देखील उघडतील पण तिथे खायला परवानगी मिळणार नाही. कंटेनमेंट झोनमध्ये कोणतीही सूट देण्यात आलेली नाही.

• सिनेमा हॉल आणि शॉपिंग मॉल बंद राहील

सिनेमा हॉल आणि शॉपिंग मॉल्स लॉकडाऊनमध्ये बंद राहतील. यावर अंतिम निर्णय केंद्र सरकारशी चर्चा केल्यानंतरच राज्य सरकार घेतील. सरकारी नियम काही बाबतीत अत्यंत कठोर आहेत. जिथे शिथिलता मिळू शकते, तेथेच शिथिलता देण्यात आली आहे. केंद्र परिस्थिती सामान्य करण्याचा प्रयत्न करीत आहे. यावेळी सलून, मिठाई अशी दुकाने उघडण्यास परवानगी देण्याचा अधिकारही राज्यांवर सोडण्यात आला आहे.

• राज्यांतर्गत बस सेवा सुरू राहणार का?

लॉकडाऊन ४ मधील प्रवासी वाहने आणि बसेसदेखील धावतील पण त्यासाठी राज्यांमधील परस्पर संमती आवश्यक आहे. यासह, देशभरात अडकलेले लोक आपापल्या ठिकाणी जाण्यासाठी सक्षम असतील. स्टेडियम आणि क्रीडा संकुल खुले होईल परंतु प्रेक्षकांना तेथे जाऊ दिले जाणार नाही. केवळ खेळाडूच त्यांच्या सरावासाठी वापर करण्यास सक्षम असतील आणि तेथे कोणताही कार्यक्रम आयोजित केला जाऊ शकत नाही.

• जिम जलतरण तलाव बंद राहील

लॉकडाऊन ४ मध्ये जिम, जलतरण तलाव बंद असेल. सर्व सार्वजनिक कार्यक्रमांवर बंदी घातली जाईल. देशभरात धार्मिक स्थळेही बंद ठेवण्यात येणार आहेत. त्याच वेळी, ५० लोकांना लग्नाच्या समारंभास उपस्थित राहण्याची परवानगी देण्यात येईल आणि २० लोक अंत्यसंस्कारात सामील होतील. लॉकडाऊन ४ मध्ये कमी-अधिक समान बंधने आहेत, परंतु दुकानांना दुकान उघडण्याच्या सवलतीसंदर्भात राज्यांना अधिक अधिकार देण्यात आले आहेत.

न्यूज अनकट प्रतिनिधी