पुणे २८ जानेवारी २०२५ : महाराष्ट्रात बेरोजगारीचा प्रश्न गंभीर स्वरूप धारण करत चालला आहे. राज्यातील २४ लाख ५१ हजार तरुणांनी राष्ट्रीय करिअर सेवा पोर्टलवर नोकरीसाठी नोंदणी केली आहे. यातून स्पष्ट होते की, राज्य सरकारपुढे रोजगार निर्मितीचे मोठे आवाहन आहे म्हणजे, आयटी क्षेत्रात तरुणांची मागणी वाढत असली तरी, बेरोजगारीचा प्रश्न अजूनही अनुत्तरितच आहे. विशेष म्हणजे, आयटी आणि तंत्रज्ञान क्षेत्रात १.५ लाखांहून अधिक तरुणांनी नोकरीसाठी नोंदणी केली आहे. याचा अर्थ, एआयच्या वाढत्या प्रभावामुळे नोकऱ्या कमी होण्याच्या चिंतेकडे दुर्लक्ष करत तरुण या क्षेत्रात करिअर करण्याकडे अधिक आकर्षित होत आहेत. मात्र, उपलब्ध नोकऱ्यांची संख्या तुलनेत कमी असल्याने बेरोजगारीची समस्या अजूनही कायम आहे
शिक्षणाप्रमाणे बेरोजगारी
राज्यातील बेरोजगारांची संख्या पाहता, १२ वी उत्तीर्ण केलेले तरुण सर्वाधिक संख्येने नोकरी शोधत आहेत. त्यानंतर पदवीधर आणि पदव्युत्तर तरुणांची संख्या येते. यावरून स्पष्ट होते की, उच्च शिक्षण घेतलेले तरुणही बेरोजगारीची समस्याचा सामना करत आहे
नोंदणी केलेल्यांमध्ये कोण किती शिकलेले ? संख्या धोकादायक
९ वी पर्यंत १२,६३,८७८
१० वी ४,६३,३०२
१२ वी ४,५८,३०५
पदवीधर २,३१,४४३
पदव्युत्तर ३८,५०७
१० वी नंतर डिप्लोमा ३८,२८०
आयटीआय ५,८३६
१२ वी डिप्लोमा ४,४८३
पीजी डिप्लोमा ३६०
पीएचडी १७७
जिल्हावार स्थिती
राज्यातील जळगाव, नागपूर, नाशिक, नांदेड, यवतमाळ आणि बुलढाणा जिल्ह्यांमध्ये बेरोजगारीची समस्या विशेषतः गंभीर आहे. या जिल्ह्यांमध्ये एक लाखांहून अधिक तरुण नोकरी शोधत आहेत.
सर्वाधिक नोंदणी
एप्रिल ६८,७५०
मे ६२,८६१
जून ९६,३०४
जुलै १,३७,१३५
ऑगस्ट २,९४,६०६
सप्टेंबर ६,६१,६३१
ऑक्टोंबर ९,४२,२१७
नोव्हेंबर १,१७,२११
डिसेंबर ७१,१२७
सरकारपुढे मोठे आव्हान
राज्यात १४ लाखांहून अधिक कंपन्या नोंदणीकृत असल्या तरी, त्यापैकी फक्त १७% कंपन्या महाराष्ट्रातील आहेत. याचा अर्थ, राज्यातील उद्योगांना अधिक रोजगार निर्मिती करण्याची गरज आहे.
काय असू शकते उपाय?
- युवकांना बाजारपेठेतील गरजेनुसार कौशल्य देण्यावर भर द्यावा.
- नवीन उद्योगांना प्रोत्साहन देऊन रोजगार निर्मिती वाढवावी.
- शिक्षण संस्था आणि उद्योगांमध्ये समन्वय साधून पाठ्यक्रम अद्ययावत ठेवावेत.
- लघु उद्योगांना प्रोत्साहन देऊन स्वयंरोजगाराच्या संधी वाढवाव्यात.
- सरकारी नोकऱ्यांची संख्या वाढवण्यासाठी प्रयत्न करावेत.
महत्त्वाचे मुद्दे:
- २४.५१ लाख तरुण नोकरी शोधत आहेत.
- आयटी क्षेत्रात १.५ लाखांहून अधिक नोंदणी.
- १२वी पास झालेले ७.७७ लाख तरुण बेरोजगार.
- राज्यात १४ लाखांहून अधिक कंपन्या नोंदणीकृत.
- फक्त १७% कंपन्या महाराष्ट्रातील.
महाराष्ट्रातील बेरोजगारीचा प्रश्न हा राज्याच्या समृद्धीसाठी मोठे आव्हान आहे. या समस्येवर मात करण्यासाठी सरकारला, उद्योगांना आणि शिक्षण क्षेत्राला मिळून काम करावे लागेल.हे आज बेरोजगारांची गरज बनली आहे
न्युज अनकट प्रतिनिधी – सोनाली तांबे
