महागाईचा जोरदार झटका, RBI ने वाढवला रेपो रेट-CRR, घर आणि कारचा EMI वाढणार

नवी दिल्ली, 5 मे 2022: प्रदीर्घ कालावधीनंतर रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने (आरबीआय) बुधवारी अचानक रेपो दरात वाढ करण्याची घोषणा केली. आता रेपो दर एका झटक्यात 0.40 टक्क्यांनी वाढून 4.40 टक्के झालाय. त्यामुळं स्वस्त कर्जाचे युग आता संपलं आहे. रिझर्व्ह बँकेच्या या घोषणेमुळे लोकांवर ईएमआयचा बोजा वाढवण्याचा निर्णय घेण्यात आलाय.

RBI एमपीसीची झाली अचानक बैठक

रिझर्व्ह बँकेचे गव्हर्नर शक्तीकांत दास यांनी बुधवारी अचानक पत्रकार परिषद घेतली. गव्हर्नर दास यांनी परिषदेत सांगितलं की, रेपो दरात 0.40 टक्क्यांनी वाढ करण्याचा निर्णय घेण्यात आलाय. त्यांनी सांगितलं की केंद्रीय बँकेच्या चलनविषयक धोरण समितीने अर्थव्यवस्थेतील परिस्थितीवर चर्चा करण्यासाठी बैठक घेतली. या बैठकीत एमपीसीच्या सदस्यांनी एकमताने रेपो दरात 0.40 टक्के वाढ करण्याचा निर्णय घेतला. अनियंत्रित महागाईमुळं एमपीसीने हा निर्णय घेतला.

या घटकांमुळं महागाई अनियंत्रित

आरबीआय गव्हर्नर यांनी एमपीसीच्या बैठकीनंतर प्रसारमाध्यमांशी संवाद साधताना सांगितलं की, मार्च 2022 मध्ये किरकोळ महागाई झपाट्यानं वाढली आणि 7 टक्क्यांवर पोहोचली. हेडलाइन सीपीआय चलनवाढ, म्हणजे किरकोळ महागाई, विशेषत: अन्नधान्याच्या चलनवाढीमुळं झपाट्याने वाढली आहे. याशिवाय भू-राजकीय तणावामुळेही महागाई वाढली आहे. रशिया आणि युक्रेनमध्ये अनेक महिन्यांपासून सुरू असलेल्या युद्धामुळं गव्हासह अनेक धान्यांच्या किमती वाढल्या आहेत. या तणावाचा जागतिक पुरवठा साखळीवरही वाईट परिणाम झालाय. या भू-राजकीय तणावाबाबत राज्यपाल दास बोलत होते.

मंदावली आर्थिक सुधारणा

रिझर्व्ह बँकेच्या एमपीसीने रेपो दर तसेच कॅश रिझर्व्ह रेशो (CRR) 0.50 टक्क्यांनी वाढवण्याचा निर्णय घेतला. गव्हर्नर दास यांनी सांगितलं की, व्याजदरात वाढ करण्याचा निर्णय मध्यम कालावधीत आर्थिक विकासाची शक्यता बळकट करण्यासाठी घेण्यात आला आहे. ते म्हणाले की जागतिक आर्थिक सुधारणा आता गती गमावत आहे. रेपो रेट वाढवण्याव्यतिरिक्त, रिझर्व्ह बँक एमपीसीने देखील अनुकूल चलनविषयक धोरण कायम ठेवण्याचा निर्णय घेतला.

बिघडंल सर्वसामान्यांचं बजेट

मात्र, रेपो दरात वाढ झाल्याने सर्वसामान्यांच्या खिशाला दुखापत होणार हे निश्चित आहे. आधीच महागाईने होरपळत असलेल्या सर्वसामान्यांच्या बजेटमध्ये आता मोठा ईएमआय डल्ला मारणार आहे. सेंट्रल बँकेच्या या निर्णयानंतर गृहकर्ज आणि कार कर्जासह सर्व प्रकारच्या कर्जावरील व्याजदर वाढतील, त्यामुळं ईएमआयची रक्कम वाढेल.

गेल्या महिन्यातच झाली होती एमपीसीची बैठक

हे लक्षात घेण्यासारखं आहे की यापूर्वी 8 एप्रिल रोजी, 2022-23 (FY23) आर्थिक वर्षासाठी रिझर्व्ह बँकेची (RBI) पहिली चलनविषयक धोरण (MPC) आढावा बैठक झाली होती. त्यावेळी, रिझर्व्ह बँकेने सलग 11 व्या बैठकीत रेपो रेट आणि रिव्हर्स रेपो रेट जुन्या पातळीवर कायम ठेवला होता. पण बदलाचे संकेतही दिले. त्यावेळी आरबीआयचे गव्हर्नर शक्तीकांत दास म्हणाले होते की, महागाई हा मोठा धोका नाही, केंद्रीय बँकेचे लक्ष आर्थिक वाढीवर आहे.

आरबीआयला भीती, महागाईतून दिलासा मिळणार नाही

चालू आर्थिक वर्षात महागाईचा दबाव कायम राहण्याची अपेक्षा आहे. आरबीआयच्या म्हणण्यानुसार, आर्थिक वर्ष 2022-23 मध्ये महागाई दर 5.7 टक्के राहण्याचा अंदाज आहे. शक्तीकांत दास यांनी गेल्या महिन्यात सांगितलं होतं की पहिल्या तिमाहीत महागाईचा दर 6.3%, दुसऱ्या तिमाहीत 5%, तिसऱ्या तिमाहीत 5.4% आणि चौथ्या तिमाहीत 5.1% असू शकतो.

न्यूज अनकट प्रतिनिधी: ईश्वर वाघमारे