भारताच्या ‘घातक’ ड्रोनचं पहिलंं यशस्वी उड्डाण

चित्रदुर्ग, 2 जुलै 2022: डिफेन्स रिसर्च अँड डेव्हलपमेंट ऑर्गनायझेशन (DRDO) ने प्रथमच ऑटोनॉमस फ्लाइंग विंग टेक्नोलॉजी डिमॉन्स्ट्रेटर (Autonomous Flying Wing Technology Demonstrator- AFWTD) उडवले. हे उड्डाण कर्नाटकातील चित्रदुर्ग येथील एरोनॉटिकल टेस्ट रेंजवर करण्यात आलं. अमेरिकेच्या B-2 बॉम्बरसारखे दिसणारे हे विमान पूर्णपणे स्वयंचलित आहे. या ड्रोन ने आणि स्वतःहून टेक ऑफ केलं आणि तसंच पॉईंट नेव्हिगेशन आणि लँडिंग देखील केलं.

भविष्यातील मानवरहित विमानांच्या विकासासाठी महत्त्वाचे तंत्रज्ञान सिद्ध करण्याच्या दृष्टीनं हे उड्डाण एक मोठे यश आहे. देशाच्या संरक्षणासाठीही हे एक मोठं पाऊल आहे. हे बंगळुरू स्थित एरोनॉटिकल डेव्हलपमेंट एस्टॅब्लिशमेंट (एडीई) ने बनवलं आहे. हे लहान टर्बोफॅन इंजिनसह उडते. विमानासाठी वापरण्यात येणारी एअरफ्रेम, अंडरकॅरेज आणि संपूर्ण फ्लाइट कंट्रोल आणि एव्हीओनिक्स सिस्टीम स्वदेशी आहेत. डीआरडीओचे अभिनंदन करताना संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह म्हणाले की, स्वायत्त विमानाच्या दिशेने ही मोठी उपलब्धी आहे. यामुळं महत्त्वाच्या लष्करी यंत्रणांच्या रूपानं ‘आत्मनिर्भर भारता’चा मार्गही मोकळा होईल.

हे ड्रोन भारताचं भविष्य

मानवरहित विमाने म्हणजेच यूएव्ही हे 21व्या शतकातील युद्धांचा अविभाज्य भाग आहेत. गेल्या दहा वर्षांत त्यांचा वापर वाढला आहे. गेल्या वर्षी आर्मेनिया आणि अझरबैजान यांच्यातील नागोर्नो-काराबाख संघर्षादरम्यान यूएव्हीला मान्यता मिळाली आहे, ज्यामध्ये ड्रोनने युद्धभूमीवर पूर्णपणे वर्चस्व गाजलं. दहशतवाद्यांकडं देखील यूएव्ही म्हणजेच ड्रोन तंत्रज्ञान गेलं आहे. ज्याच्या सहाय्याने ते हल्ले करत आहेत. अनेक लोकांचा जीव घेत आहेत आणि मोठ्या प्रमाणावर नुकसान देखील करत आहेत. पाकिस्तानने पाठवलेले ड्रोन आणि त्यांच्या हल्ल्यांबद्दल तुम्ही ऐकलं आणि वाचलंही असेल.

गेल्या वर्षी भारतीय लष्करप्रमुखांनी ड्रोन हल्ल्याचा धोका किती गंभीर आहे हे सांगितलं होतं. यासोबतच भारताच्या UAV ड्रोन ताफ्याला बळकटी देण्याची गरज व्यक्त करण्यात आली. देशात प्रभावी लढाऊ ड्रोन बनवण्यासाठी स्वदेशी प्रयत्न सुरू आहेत. चित्रदुर्गात घेण्यात आलेली चाचणी हे या प्रयत्नातील एक मोठं पाऊल आहे. याचा अर्थ भारतीय लष्कर तीन-चार वर्षांत स्वदेशी स्टिल्थ ड्रोनच्या मदतीने सीमांवर लक्ष ठेवण्यास सुरुवात करेल. दहशतवादी तळांवर हल्ले करू शकतील.

ड्रोनच्या बाबतीत शेजारी देश भारताच्या पुढं

ड्रोन आणि यूएव्हीच्या बाबतीत भारत पाकिस्तानपेक्षा एक दशक मागं आहे आणि चीनपेक्षा खूप जास्त आहे. पाकिस्तान आणि चीन लढाऊ ड्रोनसह अनेक शस्त्रे विकसित करण्यासाठी आणि मिळवण्यासाठी एकमेकांना मदत करत आहेत. म्हणूनच भारताने स्टेल्थ ड्रोन ‘घातक’ बनवला आहे. त्याचा फोटो गेल्या वर्षीच समोर आला होता. काही चाचण्याही झाल्या. याला स्टेल्थ विंग फ्लाइंग टेस्टेड (SWiFT) बोललं जात होतं. मात्र त्याची माहिती पूर्णपणे गुप्त ठेवण्यात आली होती.

भारतीय नौदलात सामील होण्यासाठी या ड्रोनची डेक-आधारित फायटर यूएव्ही संभावित प्रकार देखील बनवण्याचा प्रयत्न केला जात आहे. 2025 ते 2026 या वर्षांच्या दरम्यान, स्टेल्थ ड्रोनचा घातक प्रोटोटाइप लोकांसमोर येऊ शकतो. गेल्या वर्षीच, भारतीय लष्कराने 75 लढाऊ ड्रोनसह स्वॉर्म ड्रोन तंत्रज्ञानाचं यशस्वीपणे प्रात्यक्षिक केलं. म्हणजेच भारत ड्रोनच्या माध्यमातून हल्ला करण्यास सक्षम आहे.

UCAV किती प्राणघातक?

डीआरडीओच्या शास्त्रज्ञांनी त्याचा आकार, वजन, रेंज इत्यादींबाबत कोणतीही माहिती दिलेली नाही. पण तो 30 हजार फूट उंचीपर्यंत जाऊ शकतो, असा विश्वास आहे. त्याचं वजन 15 टनांपेक्षा कमी आहे. या ड्रोनमधून क्षेपणास्त्रं, बॉम्ब आणि प्रेसिशन गाइडेड शस्त्रं डागता येतात. हे स्वदेशी कावेरी इंजिनने चालते. या इंजिनमुळं 52 किलोन्यूटन शक्ती विमानाला मिळते. सध्या अस्तित्वात असलेल्या प्रोटोटाइपची लांबी 4 मीटर आहे. विंगस्पॅन 5 मीटर आहे. हे जमिनीवरून 200 किमीच्या रेंजपर्यंत कमांड्स प्राप्त करू शकते. सध्या हा ड्रोन एक तास उड्डाण करू शकतो.

न्यूज अनकट प्रतिनिधी: ईश्वर वाघमारे