नवी दिल्ली, ३ फेब्रुवरी २०२१: ‘लाइफ इन्शुरन्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया’ (एलआयसी) चा नारा म्हणजे ‘आयुष्यासहही, आयुष्यानंतर’. पण जेव्हा जेव्हा सरकार एलआयसी मधील आपला हिस्सा विकण्याची कोणतीही घोषणा करते तेव्हा यामुळे पॉलिसीधारकांमध्ये चिंता वाढते.
अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण यांनी अर्थसंकल्प सादर करताना सन २०२१-२२ मध्ये निर्गुंतवणुकीद्वारे पावणेदोन लाख कोटी रुपये (१.७५ लाख कोटी) उभारण्याचे लक्ष्य ठेवले आहे. त्याअंतर्गत एलआयसीची काही विक्री करण्याचीही घोषणा केली गेली आहे.
गेल्या वर्षीच सरकारने एलआयसी, बीपीसीएल, एअर इंडिया सारख्या कंपन्यांच्या निर्गुंतवणुकीची घोषणा केली होती, परंतु कोरोना संकटामुळे या योजना पूर्ण होऊ शकल्या नाहीत. गेल्या वर्षी सरकारने निर्गुंतवणुकीतून २.१ लाख कोटी रुपये उभे करण्याचे लक्ष्य ठेवले होते, परंतु सुमारे २० हजार कोटी रुपये उभे केले. आता अर्थमंत्र्यांनी पुढील आर्थिक वर्षाच्या म्हणजेच २०२१-२२ च्या पहिल्या सहामाहीत एलआयसीचा आयपीओ सुरू करण्याची घोषणा केली आहे.
वास्तविक आजच्या युगात तुम्हाला प्रत्येक गावात एलआयसी एजंट सापडतील. लोक एलआयसीला गुंतवणूकीचा सर्वात सुरक्षित मार्ग मानतात. अशा परिस्थितीत पॉलिसीधारकांमध्ये चिंता वाढते. तथापि, सरकारच्या या उपक्रमाचा पॉलिसीधारकांवर परिणाम होणार नाही, असे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे.
भारतीय जीवन विमा महामंडळ अर्थात एलआयसी ही देशातील सर्वात मोठी विमा कंपनी आहे. मुख्य आर्थिक सल्लागार के.व्ही. सुब्रमण्यम यांनी गेल्या वर्षी सूचित केले होते की एलआयसीतील ६ ते ७ टक्के भागभांडवल विकून सरकार ९०,००० कोटी रुपये जमा करू शकते. याच्या आधारे एलआयसीचे मूल्यांकन १३ ते १५ लाख कोटी रुपये आहे आणि ते मूल्यांकनच्या बाबतीत रिलायन्सला आव्हान देऊ शकते.
एलआयसीमधील भागभांडवल विक्रीमागील सरकारचा तर्क असा आहे की सूचीबद्धता कंपन्यांमधील आर्थिक शिस्त वाढवते. यात बरेच सत्य आहे. जर सरकारने ६-७ टक्के भागभांडवल विकले तर यामुळे कंपनीच्या व्यवस्थापनावर किंवा मालकीवर इतर कोणीही नियंत्रण ठेवणार असे नाही. परंतु यामुळे पारदर्शकता वाढेल.
वास्तविक, एलआयसी आयपीओनंतर शेअर बाजारावर सूचीबद्ध होईल. एलआयसीला त्यांचे सर्व निर्णय एक्सचेंजला कळवावे लागतील. याद्वारे पॉलिसीधारकांनाही कळेल की एलआयसी किती आणि कोठे गुंतवणूक करत आहे.
हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की सध्या एलआयसी स्टॉक मार्केटमध्ये मोठ्या प्रमाणात पैशांची गुंतवणूक करते आणि पीएसयू म्हणून बरेच पैसे खर्च करते, परंतु पॉलिसीधारकांना याबद्दल पूर्णपणे माहिती नाही.
न्यूज अनकट प्रतिनिधी: ईश्वर वाघमारे
