नवी दिल्ली, 17 मार्च 2022: युक्रेनवरील हल्ल्याबाबत अमेरिकेसह अनेक पाश्चिमात्य देशांनी रशियावर कडक निर्बंध लादले आहेत. रशियन तेल आणि वायूवरही बंदी घालण्यात आली आहे, त्यामुळे रशिया भारताला कमी किमतीत इंधन तेल देऊ करत आहे. दरम्यान, रशियाकडून तेल विकत घेतल्यास अमेरिकेच्या निर्बंधांनाही सामोरे जावे लागेल, अशी भीती भारताने व्यक्त केली होती, मात्र अमेरिकेने आता परिस्थिती साफ केली आहे.
युक्रेन संकटाच्या पार्श्वभूमीवर भारताने रशियाकडून तेल खरेदी करणे हे रशियावरील अमेरिकेच्या निर्बंधांचे उल्लंघन मानले जाणार नाही, असे अमेरिकेने म्हटले आहे. मात्र, यासोबतच अमेरिकेने भारताला एक सल्लाही दिला आहे.
Jen Psaki on if India accepts Russian oil at a reduced costs: "[T]hink about where you want to stand when the history books are written in this moment in time, and support for the Russian leadership is support for an invasion that obviously is having a devastating impact." pic.twitter.com/M8AqWaEjol
— Curtis Houck (@CurtisHouck) March 15, 2022
व्हाईट हाऊसचे प्रेस सेक्रेटरी जेन साकी यांनी मंगळवारी पत्रकार परिषदेत प्रसारमाध्यमांना सांगितले की, ‘कोणत्याही देशाला आमचा संदेश आहे की आम्ही जे निर्बंध लादले आहेत त्यांचे पालन करा.
या कमेंटवर त्यांना विचारण्यात आले की, रशियाने भारताला सवलतीच्या दरात कच्च्या तेलाची ऑफर दिल्याच्या बातम्या येत आहेत, या बातमीबाबत अमेरिका भारताला काय संदेश देऊ इच्छित आहे?
याला उत्तर देताना ते म्हणाले, ‘मला नाही वाटत हे निर्बंधांचे उल्लंघन होईल. पण असाही विचार करा की या काळात इतिहासाची पुस्तके लिहिली जातील, तेव्हा कुठे उभे राहायचे आहे. रशियन नेतृत्वाला पाठिंबा देणे हे आक्रमणाचे समर्थन करत आहे. एक हल्ला जो स्पष्टपणे विनाशकारी असल्याचे सिद्ध होत आहे.
रशियाच्या युक्रेनवरील आक्रमणाला भारताने पाठिंबा दिलेला नाही. भारत सातत्याने दोन्ही बाजूंना राजनैतिक संवादाद्वारे मतभेद संपवण्यास सांगत आहे. भारताने आतापर्यंत संयुक्त राष्ट्रात रशियाविरोधातील सर्व ठरावांवर मतदान करण्यापासून अंतर ठेवले आहे.
रशिया-युक्रेन युद्धाबाबत अमेरिकेने आतापर्यंत भारताची तटस्थ भूमिका समजून घेतली आहे. अमेरिकेच्या खासदारांनी म्हटले आहे की भारत आपल्या राष्ट्रीय सुरक्षेसाठी रशियावर मोठ्या प्रमाणात अवलंबून आहे आणि अशा परिस्थितीत रशियाबद्दलची भूमिका समजण्यासारखी आहे.
तथापि, भारतीय-अमेरिकन खासदार डॉ. अमी बेरा यांनी निराशा व्यक्त केली आहे की भारत रशियन तेल अत्यंत सवलतीच्या दराने खरेदी करण्याचा विचार करत आहे.
“जर हा अहवाल बरोबर असेल आणि भारताने सवलतीच्या दरात रशियन तेल खरेदी करण्याचा निर्णय घेतला, तर हे स्पष्ट होईल की भारताने इतिहासातील निर्णायक काळात व्लादिमीर पुतिन यांच्यासोबत राहणे पसंत केले, जेव्हा जगभरातील देश युक्रेनियन लोकांसोबत लढत होते. ते म्हणाले. आम्ही रशियन आक्रमणाच्या समर्थनार्थ आणि विरोधात एकजूट आहोत.
“जगातील सर्वात मोठी लोकशाही आणि क्वाडचा नेता या नात्याने, भारताची जबाबदारी आहे की त्याची कृती पुतिन आणि त्यांच्या आक्रमकतेला प्रत्यक्ष किंवा अप्रत्यक्षपणे समर्थन देणार नाही,” असे बेरा यांनी एका निवेदनात म्हटले आहे.
न्यूज अनकट प्रतिनिधी: ईश्वर वाघमारे