जागतिक हृदय दिन हा दिवस दरवर्षी (वर्ल्ड हार्ट फेडरेशनतर्फे) २९ सप्टेंबर रोजी साजरा केला जातो.हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगाने मृत्यू होणं जगभरात मृत्यूचे सर्वात सामान्य कारण आहे. २००० दशकाच्या सुरूवातीस, जगभरात अंदाजे १७ दशलक्ष लोक दर वर्षी हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी आजारामुळं मरण पावतात. यापैकी बहुतेक मृत्यू कोरोनरी हृदयरोग किंवा स्ट्रोकमुळं होतो. हदयविकारांशी संबंधित रोग हे जास्तकरून प्रगत देशांमधील लोकांमध्ये त्रासदायक मानले जातात. मात्र, मात्र येथील जीवन शैली सामान्य आहे. महत्त्वाचं म्हणजे हदय विकारांची संबंधित रोगांमुळं होणारे मृत्यूचं प्रमाण विकसनशील व अविकसित देशांमध्ये जास्त आहे. जे ८० टक्के एवढं आहे. हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगांचे मुख्य कारण – खराब आहार, व्यायामाचा अभाव आणि धूम्रपान हे आहेत.
विकसनशील देशांमध्ये आरोग्यविषयक सुविधांमध्ये बऱ्याच कमतरता असतात. यांमध्ये बदल केल्यास होणाऱ्या मृत्यूचं प्रमाण कमी करता येऊ शकतं. देशातील आर्थिक प्रणालीवर देखील हदयविकारांशी संबंधित रोगांमुळं परिणाम होतो. कारण यामुळं आजारपणावर होणारा खर्च तसेच या दरम्यान कामावर होणारा दुष्परिणाम यामुळं उत्पादकतेवर देखील परिणाम होतो.
पहिल्या जागतिक हृदय दिनापासून, डब्ल्यूएचएफ, जी एक गैर-सरकारी संस्था आहे, वार्षिक कार्यक्रम प्रायोजित करीत आहे, माहिती एकत्रित करीत आहे आणि वितरण करीत आहे. जागतिक हृदय दिनाचा प्रमुख भाग म्हणजे हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग आणि त्यांचे प्रतिबंध करण्याचे मार्ग याबद्दलची माहिती सार्वजनिक भाषण, पॉडकास्ट, पोस्टर्स आणि पत्रकांद्वारे दिली जाते. जागतिक हृदय दिनाच्या संयोगानं आयोजित केलेल्या शर्यती, चालणं, मैफिली, फंड उभारणं आणि क्रीडा स्पर्धा, विनामूल्य आरोग्य तपासणी तसंच सार्वजनिक आरोग्यावर आणि एकूणच आरोग्याविषयी जागरूकता यावर सकारात्मक परिणाम करणारे इतर कार्यक्रम आहेत. याव्यतिरिक्त, जागतिक हृदयदिन होईपर्यंत किंवा आंतरराष्ट्रीय हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी संशोधन संस्था आणि वैद्यकीय संस्था यांच्या वैज्ञानिक बैठक आणि मेळावे आयोजित केले जातात. दरवर्षी ९० हून अधिक देश या उत्सवामध्ये भाग घेतात आणि या आंतरराष्ट्रीय प्रयत्नांच्या परिणामी जागतिक हृदय दिनी हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी आरोग्याबद्दल माहिती पसरविण्यासाठी प्रभावी पद्धत सिद्ध केली आहे. गुंतवणूकीची ही पातळी विकसनशील देशांपर्यंत पोहचण्यास माहिती सक्षम करते जे या आजारांमुळे सर्वाधिक त्रस्त आहेत.
प्रत्येक वर्षी जागतिक हृदय दिनानिमित्त तयार केली थीम ही त्या दिनाची मुख्य भूमिका असते. पहिल्या कार्यक्रमाची थीम होती “शारीरिक हलचाल”. इतर थीममध्ये २००३ मध्ये “महिला आणि हृदय रोग” समाविष्ट केले गेले होते, ज्याचा हेतू स्त्रियांमध्ये हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगाबद्दल जागरूकता वाढवणं हा होता.
न्यूज अनकट