5000 तासांचे संशोधन, 700 पीडितांच्या मुलाखती, 4 वर्षात असा बनला ‘द कश्मीर फाइल्स’ चित्रपट

The Kashmir Files, 15 मार्च 2022: विवेक अग्निहोत्री यांच्या द कश्मीर फाइल्समध्ये कश्मिरी पंडितांवर झालेल्या अत्याचाराचे चित्रण आहे. सध्या या चित्रपटाने असे अनेक सेट मानक तोडले आहेत जे एखाद्या चित्रपटाबद्दल मानले जातात. एखाद्या चित्रपटाप्रमाणेच त्यात काम करणाऱ्या बड्या स्टार्सच्या नावावर किंवा चित्रपटाचे कोणतेही गाणे चित्रपट रिलीज होण्याआधी हिट झाल्यास त्याची चर्चा होते. पण द कश्मीर फाइल्सची सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे या चित्रपटाची सर्वाधिक चर्चा कोणत्याही मोठ्या स्टारची नसून चित्रपट दिग्दर्शक विवेक रंजन अग्निहोत्रीची आहे. अनुपम खेर, मिथुन चक्रवर्ती आणि दर्शन कुमार यांसारख्या बड्या कलाकारांनी या चित्रपटात काम केले असले तरी. याचे एक कारण म्हणजे दिग्दर्शक विवेक अग्निहोत्री यांनी या चित्रपटाच्या प्रमोशनची संपूर्ण जबाबदारी आपल्या खांद्यावर घेतली आहे.

विवेक अग्निहोत्री यांची दिल्लीत पत्रकार परिषद

या चित्रपटासंदर्भात काल दिल्लीत पहिली पत्रकार परिषद झाली. सहसा अशा चित्रपटाची पत्रकार परिषद मुंबईत आणि चित्रपट प्रदर्शित होण्यापूर्वी आयोजित केली जाते, परंतु विवेक अग्निहोत्री यांनी चित्रपट प्रदर्शित झाल्यानंतर 3 दिवसांनी दिल्लीत पहिली पत्रकार परिषद घेतली. ही पत्रकार परिषद घेण्यामागचा मुख्य उद्देश हाच होता की विवेक अग्निहोत्री यांना चित्रपट बनवताना किती मेहनत घेतली गेली, कोणत्या बारकाव्याची काळजी घेतली गेली तसेच हा चित्रपट वस्तुस्थिती आणि वास्तवाच्या दृष्टीने किती अचूक आहे हे सांगायचे होते.

विवेक सांगतात की, हा चित्रपट बनवण्यासाठी 5000 तासांचे संशोधन करण्यात आले, 15 हजार पानांची कागदपत्रे जमा करण्यात आली. सुमारे दीड तासाच्या पत्रकार परिषदेत विवेक अग्निहोत्री यांनी 20 मिनिटांचा व्हिडिओही दाखवला. या व्हिडीओमध्ये त्या काश्मिरी पंडितांची मुलाखत होती जे त्या काळात काश्मीरमध्ये वास्तव्यास होते. विवेक सांगतात की, ते आणि त्यांची पत्नी पल्लवी जोशी यांनी खऱ्या पीडित काश्मिरी पंडितांना भेटण्यासाठी जगभरातील अनेक देश आणि भारतातील अनेक शहरांमध्ये प्रवास केला आणि 700 हून अधिक पीडित काश्मिरी पंडितांच्या मुलाखती रेकॉर्ड केल्या. हा चित्रपट बनवण्यासाठी तब्बल 4 वर्षांचा कालावधी लागला. 20 मिनिटांच्या या व्हिडिओमध्ये विवेक आणि पल्लवी जोशी विविध ठिकाणी पीडितांशी बोलताना त्यांचे अश्रू पुसताना दिसत आहेत.

विवेक सांगतात की, काश्मिरी पंडितांना त्यांच्या घरातून हाकलण्यात आले ही त्यांची वेदना आहे. पण त्यावेळच्या राजकीय व्यवस्थेने काश्मिरी पंडितांवर नेमके किती अत्याचार केले हे कळू दिले नाही हे सर्वात मोठे दुखणे आहे. सरकारने ही शोकांतिका लपविण्याचा पुरेपूर प्रयत्न केला.

आता वेब सिरीज बनवण्याची तयारी सुरू

विवेक सांगतात की, पीडित काश्मिरी पंडितांनी बॉलिवूडमधील अनेक बड्या लोकांना या विषयावर चित्रपट बनवण्याची विनंती केली, पण प्रत्येक वेळी त्यांची निराशा झाली. 2018 मध्ये, जेव्हा त्यांना या चित्रपटाची कल्पना आली, तेव्हा त्याला सहमती देण्यासाठी दीड महिना लागला. हा निर्णय घेणे सोपे नव्हते असे विवेक सांगतात. तुम्हाला अनेक धोक्यांचा सामना करावा लागतो. तुम्हाला दहशतवाद्यांकडूनही धोका होऊ शकतो आणि जेव्हा दहशतवादी हल्ला करतात, तेव्हा कोणीही पोलिस किंवा सैन्य तुम्हाला वाचवण्यासाठी येत नाही. मात्र, माझी पत्नी पल्लवी जोशी हिने मला धीर दिला आणि आम्ही एक सर्जनशील सैनिक म्हणून हा चित्रपट बनवण्याचा निर्णय घेतला. सध्या The Kashmir Files ला प्रेक्षकांचे भरभरून प्रेम मिळत आहे, विवेक अग्निहोत्रीने देखील यावर लवकरच वेब सिरीज बनवणार असल्याची घोषणा केली आहे.

न्यूज अनकट प्रतिनिधी: ईश्वर वाघमारे