पुणे, २७ सप्टेंबर २०२०: तीव्र ताप, कोरडा खोकला, घसा खवखवणं, थकवा आणि श्वास लागणे ही कोरोनाव्हायरसची प्रमुख लक्षणं आहेत. गंध कमी होणं, वागण्यात बदल यासारखे काही न्यूरोलॉजिकल लक्षणं अलीकडे कोविड -१९ मधील रुग्णांमध्येही आढळून आली आहेत. या व्हायरसनं संसर्गीत झालेल्या बऱ्याच रुग्णांवरती याचा गंभीर परिणाम होताना दिसतोय.
स्ट्रोक, ब्रेन हेमोरेज आणि स्मरणशक्ती कमी होणं यासारखे अनेक धोकादायक परिणाम आता कोरोना विषाणूच्या रुग्णांमध्ये दिसतायत. जॉन्स हॉपकिन्स युनिव्हर्सिटीचे एमडी रॉबर्ट स्टीव्हन्स म्हणतात, “कोविड -१९ युनिटमधील अर्ध्या रूग्णांमध्ये त्यांनी न्यूरोलॉजिकल लक्षणं पाहिली आहेत. मेंदूवर विषाणूचा वाईट परिणाम का होत आहे हे सध्या वैज्ञानिक समजून घेण्याचा प्रयत्न करीत आहेत.
रॉबर्ट स्टीव्हन्स यांनी जॉन्स हॉपकिन्समधील आपल्या एका लेखात या विषयावर संशोधन करणार्या वैज्ञानिकांचे सिद्धांत सूचीबद्ध केले आहेत. लेखानुसार, ‘कोविद -१९ च्या बाबतीत जगभर मेंदूशी संबंधित सर्व परिस्थिती पाहिल्या जाऊ शकतात. यात गोंधळ, चेतना कमी होणं, स्ट्रोक, लॉस ऑफ स्टेट, लॉस ऑफ स्पेल, डोकेदुखी, लक्ष केंद्रित करण्यास असमर्थता आणि व्यावहारिक बदलांचा समावेश आहे.
अहवालानुसार कोविड -१९ च्या काही रूग्णांना ‘कॉमन पेरिफेरल नर्व’ संबंधित समस्याही पाहिली आहेत. ज्यामुळं अर्धांगवायू आणि रेस्पिरेटरी फेलियर होऊ शकते. अग्रगण्य विज्ञान जर्नलमध्ये प्रसिद्ध झालेल्या अहवालानुसार कोरोना विषाणूमुळं झालेल्या सार्स आणि एमईआरएसच्या उद्रेकातही अशीच लक्षणं आढळली. कोविड-१९ या आजाराचा मानवी मेंदूशी काय संबंध आहे? या संदर्भात, जॉन्स हॉपकिन्सच्या सद्य अभ्यासात चार मुख्य मुद्द्यांचा उल्लेख केला गेला आहे.
अहवालानुसार, जर विषाणू मेंदूत प्रवेश करू शकला तर गंभीर आणि अचानक संसर्गाची शक्यता लक्षणीय प्रमाणात वाढू शकते. चीन आणि जपानमध्ये अशी काही प्रकरणं आढळली जिथं जेनेटिक मैटेरियल स्पाइनल फ्लूड मध्ये आढळलं आहे. त्याच वेळी फ्लोरिडामध्येही एका प्रकरणात असं आढळून आलं आहे की, मेंदूच्या पेशींमध्ये वायरस पार्टिकल्स आढळून आले. हे केवळ रक्त प्रवाह आणि मज्जातंतूमध्ये विषाणूच्या प्रवेशामुळे होऊ शकते.
नॉवेल कोरोना विषाणूशी लढताना शरीराच्या रोगप्रतिकारक शक्तीवरही याचा परिणाम होतो. इनफ्लेमेटरी रिस्पॉन्सच्या वेळी ‘मलाडैप्टिव’ उत्पादनामुळं, शरीरातील ऊती आणि अवयव रोगात खराब होतात.
न्यूज अनकट प्रतिनिधी: ईश्वर वाघमारे