भीमा कोरेगाव युद्धाच्या २०५ व्या वर्धापनदिनानिमित्त जयस्तंभ येथे जमला लोकांचा मोठा जमाव

पुणे, १ जानेवारी २०२३ : भीमा कोरेगाव लढाईच्या २०५ व्या वर्धापनदिनानिमित्त पुण्यात मोठ्या प्रमाणात गर्दी जमली. ब्रिटिश ईस्ट इंडिया कंपनी आणि मराठा महासंघाच्या पेशवे गट यांच्यात १ जानेवारी १८१८ रोजी झालेल्या लढाईच्या वर्धापनदिनानिमित्त त्यांना श्रद्धांजली अर्पण करण्यासाठी भीमा कोरेगाव गावाला भेट देण्यासाठी ‘जयस्तंभ’ येथे लोकांचा मोठा जमाव जमला. १ जानेवारी २०१८ रोजी भीमा कोरेगाव लढाईच्या द्विशताब्दी उत्सवादरम्यान हिंसाचार झाला. ज्यामध्ये एकाचा मृत्यू झाला आणि अनेकजण जखमी झाले. पोलिसांनी १६२ जणांवर ५८ गुन्हे दाखल केले होते.

नवीन वर्षाच्या दिवशी भीमा-कोरेगाव युद्धाच्या २०० वर्षांच्या स्मरणार्थ काही लोकांनी भगवे झेंडे घेऊन गावाकडे जाणाऱ्या वाहनांवर दगडफेक केल्यावर हा हिंसाचार भडकला. हिंदुत्ववादी कार्यकर्ते मिलिंद एकबोटे आणि संभाजी भिडे यांनी हिंसाचार घडवून आणल्याचा आरोप गावातील दलित नेते आणि कार्यकर्त्यांनी केला होता. सर्वोच्च न्यायालयाने १० ऑगस्ट २०२२ रोजी कार्यकर्ते आणि कवी पी. वरावरा राव यांना वैद्यकीय कारणास्तव नियमित जामीन मंजूर केला. कारण ते २०१८ च्या भीमा कोरेगाव हिंसाचार प्रकरणात आरोपी होते. दरम्यान, १० नोव्हेंबर २०२२ रोजी सर्वोच्च न्यायालयाने एका अंतरिम आदेशात आरोपी गौतम नवलखा यांना त्यांची प्रकृती आणि वृद्धत्व लक्षात घेऊन एक महिन्यासाठी नजरकैदेत ठेवण्याची परवानगी दिली. तथापि, १७ नोव्हेंबर २०२२ रोजी गौतम नवलखा यांच्या वकिलाने सर्वोच्च न्यायालयाला सांगितले होते, की त्यांच्या आदेशाचे राज्य प्राधिकरणांकडून पालन केले जात नाही.

गौतम नवलखा यांना २८ ऑगस्ट २०१८ रोजी हैदराबाद येथील त्यांच्या घरातून अटक करण्यात आली होती. कारण भीमा कोरेगाव प्रकरणी ते अंडरट्रायल होते. त्यामुळे पुणे पोलिसांनी विश्रामबाग पोलिस ठाण्यात ८ जानेवारी २०१८ रोजी विविध कलमांखाली एफआयआर दाखल केला होता. भीमा कोरेगाव प्रकरणातील अनेक कार्यकर्त्यांपैकी एक असलेल्या नवलखा यांच्यावर बेकायदेशीर क्रियाकलाप (प्रतिबंध) कायद्याच्या (यूएपीए) कठोर तरतुदींनुसार सरकार पाडण्याचा कट रचल्याप्रकरणी गुन्हा दाखल करण्यात आला आहे. उल्लेखनीय म्हणजे, मुंबई उच्च न्यायालयाने १८ नोव्हेंबर रोजी आनंद तेलतुंबडे यांना भीमा कोरेगाव प्रकरणी एक लाख रुपयांच्या जामिनावर जामीन मंजूर केला होता.

‘न्यूज अनकट’ प्रतिनिधी : सूरज गायकवाड