लष्करी शक्तीवर सर्वाधिक खर्च करणाऱ्या देशांमध्ये भारताचा समावेश, जाणून घ्या इतर देशांची स्थिती

नवी दिल्ली, 31 मे 2022: 2021 मध्ये संपूर्ण जगात लष्करावरील खर्चात 0.7 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. जे वाढून 2113 अब्ज डॉलर्स म्हणजेच 163 लाख कोटी रुपये झाले. अमेरिका, चीन, भारत, ब्रिटन आणि रशिया या पाच देशांनी आपल्या लष्करावर सर्वाधिक खर्च केला आहे. या पाच देशांनी मिळून वर नमूद केलेल्या रकमेपैकी 62 टक्के रक्कम खर्च केली आहे. विदेशी पैसा आणि शस्त्रास्त्रांच्या जोरावर मग्रुरी दाखवणारा पाकिस्तान या यादीत कुठेही नाही. राजकीय अस्थिरतेमुळे तो गरीब झाला आहे. गेल्या वर्षी पाकिस्तानने आपल्या संरक्षण बजेटमध्ये 6 टक्क्यांनी वाढ केली होती. म्हणजेच 8.8 अब्ज डॉलर्स म्हणजेच 68,227 कोटी रुपये. पण भारताच्या तुलनेत ते खूपच कमी आहे.

स्टॉकहोम इंटरनॅशनल पीस रिसर्च इन्स्टिट्यूट (SIPRI) ने नुकताच याबाबतचा अहवाल प्रसिद्ध केला आहे. ज्यामध्ये असे सांगण्यात आले होते की, कोरोना कालावधीच्या दुसऱ्या वर्षातही वेगवेगळ्या देशांनी लष्करी ताकद वाढवण्यासाठी आपला खर्च वाढवला आहे. गेल्या वर्षी हा आकडा 2.1 ट्रिलियन डॉलर्स म्हणजेच सुमारे 162 लाख कोटी रुपयांचा विक्रमी उच्चांक गाठला होता. सलग सात वर्षांपासून लष्करी खर्चात वाढ होत आहे.

विकास दर कमी झाला, लष्करावरील खर्च 6.1 टक्क्यांनी वाढला

एसआयपीआरआयचे वरिष्ठ संशोधक डॉ. डिएगो लोपेस दा सिल्वा म्हणाले की, कोविडच्या काळात आर्थिक स्थिती चांगली नसतानाही या देशांनी लष्करी ताकद वाढवली आहे. कोविड काळात, जिथे महागाईमुळे खरा विकास दर घसरला होता, तिथे लष्करावरील खर्च 6.1 टक्क्यांनी वाढला.

2021 मध्ये अमेरिकेने आपल्या लष्करावर 801 अब्ज डॉलर्स म्हणजेच 62.13 लाख कोटी रुपये खर्च केले. तथापि, 2020 च्या तुलनेत 1.4 टक्क्यांनी घट झाली आहे. 2020 मध्ये अमेरिकेचा लष्करी भार जीडीपीच्या 3.7 टक्के होता, जो गेल्या वर्षी 3.5 टक्के झाला. 2012 ते 2021 पर्यंत अमेरिकेतील लष्करी संशोधनावरील खर्चात 24 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे.

लष्करावर जास्त खर्च करणारा चीन हा दुसरा देश

लष्करावर खर्च करणारा चीन हा जगातील दुसऱ्या क्रमांकाचा देश आहे. गेल्या वर्षी त्यांनी 293 अब्ज डॉलर्स म्हणजेच 22.72 लाख कोटी रुपये त्यांच्या सैन्यावर खर्च केले. 2020 च्या तुलनेत संरक्षण बजेट 4.7 टक्क्यांनी वाढले आहे. चीन सलग 27 वर्षांपासून आपल्या लष्कराच्या खर्चात वाढ करत आहे.

आत्मनिर्भर होण्यासाठी भारताने संरक्षण बजेट वाढवले

भारत हा आपल्या लष्करावर सर्वाधिक खर्च करणारा जगातील तिसरा देश आहे. गेल्या वर्षी त्यांनी आपल्या सैन्यासाठी 76.6 अब्ज डॉलर्स म्हणजेच 5.94 लाख कोटी रुपये खर्च केले आहेत. जे 2020 च्या तुलनेत केवळ 0.9 टक्के जास्त आहे. मात्र, भारताचे संरक्षण बजेट 2012 च्या तुलनेत 33 टक्क्यांनी वाढले आहे. परंतु या संपूर्ण रकमेपैकी 64 टक्के रक्कम ही देशांतर्गत संरक्षण उद्योगाला चालना देण्यासाठी आहे. जेणेकरून किमान शस्त्रे परदेशातून आणावी लागतील. किंवा त्यांचे तंत्रज्ञान मिळविण्यासाठी खर्च करण्याची गरज नाही. देशाला संरक्षण संबंधित उत्पादनात स्वावलंबी बनवण्यासाठी अर्थसंकल्पात प्रोत्साहन देण्यात आले आहे.

रशियाने युद्धासाठी आपले संरक्षण बजेट वाढवले

रशियामध्ये युक्रेनविरुद्ध युद्धाची तयारी बराच काळ सुरू होती. गेल्या वर्षी त्यांनी लष्करी खर्चात 2.9 टक्क्यांनी वाढ केली. हे सुमारे $65.9 अब्ज म्हणजेच 5.11 लाख कोटी रुपयांपेक्षा जास्त होते. सलग तीन वर्षांपासून रशिया आपल्या लष्करी खर्चात वाढ करत आहे. तो त्याच्या जीडीपीच्या 4.1 टक्के रक्कम संरक्षणासाठी खर्च करतो.

न्यूज अनकट प्रतिनिधी: ईश्वर वाघमारे