व्हाट्सएप पे येताच एनपीसीआयनं यूपीआय व्यवहार केले मर्यादित

नवी दिल्ली, ७ नोव्हेंबर २०२०: व्हॉट्सअ‍ॅप पे देखील सुरू करण्यात आलं आहे, परंतु यासह एनपीसीआयनं यूपीआय व्यवहारांवर मर्यादा देखील जाहीर केली आहे. यूपीआय व्यवहार भारतात वेगाने वाढत आहेत. एका महिन्यात २ अब्ज यूपीआय व्यवहार झाले आहेत.

नॅशनल पेमेंट कॉर्पोरेशन ऑफ इंडियानं (एनपीसीआय) म्हटलं आहे की थर्ड पार्टी अ‍ॅप्सना संपूर्ण यूपीआय व्यवहारांपैकी केवळ ३०% व्यवहार मिळतील. यूपीआय आधारित इतर पेमेंट अ‍ॅप्स आहेत जसे की थर्ड पार्टी पेमेंट अ‍ॅप्स – गुगल पे आणि फोनपे. यूपीआय पेमेंटच्या बाबतीत गूगल पे आणि फोन पेचा बाजारात सर्वाधिक वाटा आहे. त्यामुळं एनपीसीआयच्या या निर्णयाचा सर्वाधिक परिणाम गुगल पे आणि फोनपेवर होईल.

एनपीसीआयनं एका प्रसिद्धीपत्रकात म्हटलं आहे की, कोणताही यूपीआय अ‍ॅप संपूर्ण यूपीआय व्यवहाराचा ३०% पेक्षा जास्त यूपीआय व्यवहार करू शकत नाही. जोखीम व्यवस्थापन आणि वाढती यूपीआय पेमेंट लक्षात घेऊन हा निर्णय घेण्यात आला आहे. एनपीसीआयनं म्हटलं आहे की, ‘यूपीआय व्यवहार दरमहा २ अब्जांवर पोहोचले आहेत आणि भविष्यातील संभाव्य वाढही जास्त आहे. म्हणून एकूण व्हॉल्यूमपैकी फक्त ३०% थर्ड पार्टी अ‍ॅपद्वारे व्यवहार करण्याची अनुमती आहे ‘

फोन पे आणि गूगल पे चा बाजारात सर्वाधिक वाटा

भारतातील यूपीआय बद्दल बोलतांना गूगल पे आणि फोनपेचा बाजारात जवळपास ८०% हिस्सा आहे. अहवालानुसार, ऑक्टोबर महिन्यात फोनपेवर ८३५ मिलियन यूपीआय आधारित व्यवहार झाले आहेत. दुसर्‍या क्रमांकावरील गूगल पे आहे जेथे मागील महिन्यात ८१९ मिलियन यूपीआय व्यवहार झाले आहेत. तथापि, हे १ जानेवारी २०२१ पासून लागू होईल आणि अॅप्ससाठी चांगली गोष्ट म्हणजे त्यांना यासाठी तीन वर्ष दिले जात आहेत. म्हणजेच, या कॅम्पिंगचा परिणाम लवकरच दिसणार नाही.

जर थर्ड पार्टीच्या यूपीआय आधारित अॅपने ३०% मर्यादा घातल्या असतील तर अशा परिस्थितीत एनपीसीआय त्यांना १ जानेवारी २०२१ पासून दोन वर्षे देईल. या नियमांचं संपूर्ण पालन या दोन वर्षांत करणं आवश्यक असंल.

जोखीम व्यवस्थापनासंबंधी निर्णय

एनपीसीआयच्या मते, ३०% कैंपिंगमुळं यूपीआयच्या इकोसिस्टम जोखीम व्यवस्थापनात मदत होईल आणि पुढील प्रमाणात वाढ होईल. एनपीसीआयनं असेही म्हटले आहे की विद्यमान थर्ड पार्टी अ‍ॅप्सनी ३०% कॅप पूर्ण केली असून या नियमाचे पालन करण्यास दोन वर्षांची मुदतवाढ दिली जाईल, जी टप्प्याटप्प्यानं करता येईल.

एकंदरीत, एनपीसीआयच्या या कॅम्पिंगचा कमीतकमी २०२३ पर्यंत गूगल पे आणि फोनपेसारख्या अ‍ॅप्सवर कोणताही विशेष परिणाम होणार नाही. आता आणखी एक यूपीआय आधारित खेळाडू व्हाट्सएप बाजारात दाखल झाला आहे, अर्थात स्पर्धा वाढेल. व्हॉट्सअॅप जवळपास तीन वर्षांपासून भारतात पेमेंट सिस्टम सुरू करण्याची तयारी करत आहे.

डेटा लोकॅलायझेशनशी संबंधित असलेल्या स्क्रूवर, कंपनीनं हे देखील स्पष्ट केलं होते की देयकाबाबत डेटा लोकॅलायझेशनचे अनुसरण केलं जाईल. सध्या व्हॉट्सअॅपवर २० मिलियन यूपीआय वापरकर्त्यांची नोंदणी करण्याची परवानगी देण्यात आली आहे.

न्यूज अनकट प्रतिनिधी: ईश्वर वाघमारे