नवी दिल्ली, १७ जुलै २०२२: महागाईचा फटका सर्वसामान्यांना आणखी बसणार आहे. १८ जुलैपासून अनेक गरजेच्या वस्तू महागणार आहेत, त्यामुळे तुमच्या खिशावरचा भार आणखी वाढणार आहे. दही-लस्सीपासून ते हॉस्पिटलमध्ये दाखल होण्यापर्यंत आता लोकांना जास्त पैसे मोजावे लागणार आहेत. सरकारने सर्व गरजेच्या वस्तूंवरील वस्तू आणि सेवा कराचे (जीएसटी) दर वाढवले आहेत. सरकारने पहिल्यांदाच अनेक वस्तू जीएसटीच्या कक्षेत आणल्या आहेत. केंद्रीय अप्रत्यक्ष कर आणि सीमा शुल्क मंडळाच्या (सीबीडीटी) नवीन अधिसूचनेनुसार, ही शिफारस सोमवारपासून (१८ जुलै) लागू केली जात आहे, ज्यामुळे दुधाचे पॅकेज केलेले पदार्थ महाग होणार आहेत.
या वस्तू महाग होणार आहेत
अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांच्या अध्यक्षतेखाली झालेल्या GST परिषदेच्या बैठकीत पहिल्यांदाच GST च्या कक्षेत दुग्धजन्य पदार्थांचा समावेश करण्याचा निर्णय घेण्यात आला. जीएसटी कौन्सिलच्या बैठकीत टेट्रापॅक केलेले दही, लस्सी आणि बटर मिल्कवर ५% जीएसटी लावण्याचा निर्णय घेण्यात आला. सरकारने ब्लेड, कागद कापण्याची कात्री, पेन्सिल शार्पनर, चमचे, काटे असलेले चमचे, स्किमर आणि केक-सर्व्हर इत्यादींवर जीएसटी वाढवला आहे. आता त्यावर १८ टक्के दराने जीएसटी वसूल केला जाईल.
उपचार महाग होतील
आयसीयूच्या बाहेर असलेल्या रुग्णालयांच्या अशा खोल्या, ज्यांचे भाडे एका रुग्णासाठी प्रतिदिन ५००० रुपयांपेक्षा जास्त आहे, आता सरकार येथेही ५ टक्के दराने जीएसटी आकारणार आहे. यापूर्वी ते जीएसटीच्या कक्षेबाहेर होते. एलईडी लाईटच्या किमतीही वाढू शकतात, कारण सरकारने त्यावरील जीएसटी १२ टक्क्यांवरून १८ टक्क्यांपर्यंत वाढवला आहे.
याशिवाय बँकांवरही तुमच्या खिशाचा भार वाढेल, कारण आता चेकबुक जारी करताना बँकांकडून आकारण्यात येणाऱ्या शुल्कावर १८ टक्के जीएसटी आकारला जाईल. नकाशांवर १२ टक्के दराने जीएसटी आकारला जाईल आणि अॅटलससह शुल्क आकारले जाईल.
महागड्या हॉटेल खोल्या
१००० रुपये भाड्याने घेतलेल्या हॉटेलच्या खोलीवर तुम्हाला जीएसटी देखील भरावा लागेल. आतापर्यंत १००० रुपयांपर्यंतच्या खोल्या जीएसटीच्या कक्षेबाहेर होत्या. यावर आता १२ टक्के दराने जीएसटी लागू होईल.
दुग्धजन्य पदार्थांच्या किमती वाढू शकतात
प्री-पॅकेज केलेले आणि प्री-लेबल केलेले दही, लस्सी आणि ताक यांच्यावरील जीएसटीचा परिणाम डेअरी कंपन्यांवर अतिरिक्त खर्च होईल आणि तोच दुग्ध कंपन्या ग्राहकांकडून वसूल करू शकतात.
देशात महागाई शिगेला असताना जीएसटी परिषदेने दुग्धजन्य पदार्थांचा जीएसटीच्या कक्षेत समावेश केला आहे. रिझव्र्ह बँकेने निर्धारित केलेल्या उद्दिष्टापेक्षा अलीकडील किरकोळ चलनवाढीचे आकडे जास्त आहेत. जून महिन्यात महागाईचा दर ७.०१ टक्के होता.
जीएसटी संकलन वाढले
जीएसटी संकलन चांगले होत असताना सरकारने सर्व गोष्टींवरील जीएसटी दर वाढवला आहे. सरकारी आकडेवारीनुसार, जून महिन्यात, जीएसटी संकलन वार्षिक आधारावर ५६ टक्क्यांनी वाढून १.४४ लाख कोटी रुपये झाले आहे. हा सलग पाचवा महिना आहे, जेव्हा सरकारला GST मधून ०१ लाख कोटींहून अधिक महसूल मिळाला आहे.
न्यूज अनकट प्रतिनिधी: ईश्वर वाघमारे