महेंद्र सिंग धोनीचा जन्म ७ जुलै १९८१ रोजी झाला. माही व एमएस धोनी ह्या नावाने तो ओळखला जातो. त्याने २००७ पासून २०१६ पर्यंत मर्यादित षटकांच्या फॉर्मेटमध्ये आणि २००८ पासून २०१४ पर्यंत कसोटी फॉर्मेटमध्ये भारतीय राष्ट्रीय संघाचा कर्णधार म्हणून काम केले. त्याने २००७ च्या आयसीसी विश्वचषक टी -२०, २०१० आणि २०१६ आशिया कप ,२०११ आयसीसी क्रिकेट विश्वचषक आणि २०१३ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी जिंकली.तो उजव्या हाताने फलंदाजी व विकेटकीपरींग करतो.
धोनी हा एकदिवसीय आंतरराष्ट्रीय सामन्यांमधील सर्वाधिक धावा करणारा फलंदाज आहे. त्याने १०,०००पेक्षा जास्त धावा केल्या आहेत आणि मर्यादित षटकांच्या फॉर्मेटमध्ये त्याला प्रभावी “फिनिशर” मानले जाते.
त्याला आधुनिक मर्यादित षटकांच्या आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमधील सर्वोत्तम विकेट-कीपरपैकी एक मानले जाते. धोनीला ‘कॅप्टन कूल’ म्हणून संबोधले जाते. धोनी परशुट रेजिमेंट मधील कमोंडो आहे. तो २०१९ मध्ये काश्मीरला व बेंगलोरला ट्रेनिंग साठी गेला होता.त्याला लोक आवडीने थाला असे म्हणतात. 2003 /2004 च्या हंगामातील त्याच्या प्रयत्नांसाठी त्याला विशेषकरून एकदिवसीय सामन्यांमध्ये ओळखले गेले होते आणि झिंबाब्वे आणि केनिया दौर्यासाठी भारत अ संघाची निवड केली गेली होती. हरारे स्पोर्ट्स क्लबमध्ये झिंबाब्वे इलेव्हनविरुद्ध धोनीने ७ झेल आणि ४ यष्टीचीतसह सर्वोत्तम यष्टीरक्षण केले. केनियातील राष्ट्रकुल स्पर्धेत, धोनीच्या अर्धशतकामुळे पाकिस्तान अ विरुद्ध झालेल्या २२३ धावांचा पाठलाग करण्यास भारताला मदत झाली. त्याने चांगली कामगिरी बजावत मागोमाग शतकं बनवली. धोनीने त्या संघाविरुद्ध ३६२ धावा बनविल्या.
एकदिवसीय कारकीर्द
२००० च्या दशकाच्या सुरुवातीस भारतीय एकदिवसीय संघात राहुल द्रविड यष्टीरक्षक असल्यामुळे फलंदाजीत प्रतिभेची कमतरता नव्हती. कसोटी संघामध्ये नामांकित पार्थिव पटेल आणि दिनेश कार्तिक (दोन्ही भारत – १९ कर्णधार) यांच्यासारख्या प्रतिभावान खेळाडूंनी यष्टीरक्षक म्हणून प्रवेश दिला. धोनीने भारत अ संघात एक चिन्ह बनविल्यानंतर २००४/०५ मध्ये बांगलादेश दौर्यासाठी एकदिवसीय संघात त्याची निवड झाली. धोनीचे एकदिवसीय कारकीर्दीत पदार्पण चांगले गेले नाही, तो आपल्या पहिल्या सामन्यात धावचीत झाला. बांग्लादेशविरूद्ध मालिका सरासरीची असूनही धोनीला पाकिस्तानच्या एकदिवसीय मालिकेसाठी निवडण्यात आले. विशाखापट्टणममध्ये मालिकेतील दुसऱ्या सामन्यात धोनीने त्याच्या पाचव्या एकदिवसीय आंतरराष्ट्रीय सामन्यात केवळ १२३ चेंडूत १४८ धावा केल्या.
श्रीलंकेच्या द्विपक्षीय एकदिवसीय मालिकेच्या पहिल्या दोन सामन्यांमध्ये धोनीला काही फलंदाजीची संधी होती आणि सवाई मानसिंग स्टेडियम (जयपूर) येथे झालेल्या तिसऱ्या एकदिवसीय सामन्यात त्याला 3 क्रमांकावर खेळण्याची संधी मिळाली. कुमार संगकाराच्या शतकामुळे श्रीलंकेने २९९ धावांचे लक्ष्य ठेवले होते. भारताने तेंडुलकरला लवकर गमावले. धोनीला धावगती वाढवण्यासाठी प्रोत्साहन देण्यात आले आणि त्याने १४५ चेंडूंत नाबाद १८३ धावा केल्या आणि भारताने हा सामना जिंकला. धोनीने सर्वाधिक धावसंख्येसह (३४६) मालिका संपविली आणि त्यांच्या प्रयत्नांकरिता मॅन ऑफ द सिरीज पुरस्कार दिला. डिसेंबर २००५ मध्ये धोनीला बीसीसीआयने बी-ग्रेडचा करार दिला.२००९मध्ये भारत आणि ऑस्ट्रेलियादरम्यान झालेल्या मालिका दरम्यान धोनीने दुसऱ्या एकदिवसीय सामन्यात केवळ १०७ चेंडूंमध्ये १२४ धावांची खेळी केली आणि ९१ चेंडूत ७१ धावा केल्या. युवराज सिंगसह त्याने भारताला ६ गडी राखून तिसरा एकदिवसीय सामना जिंकून दिला. धोनीने ३० सप्टेंबर २००९ रोजी आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमध्ये आपले पहिली विकेट घेतली. त्याने चॅम्पियन्स ट्रॉफीच्या सामन्यात वेस्टइंडीजच्या ट्रेविस डॉउलिनला आउट केले.
२०११ क्रिकेट विश्वचषक
धोनीच्या नेतृत्वाखाली भारताने २०११ विश्वचषक जिंकला. २७५ धावांच्या आव्हानाचा पाठलाग करताना श्रीलंकेविरूद्धच्या फाइनलमध्ये धोनीने फलंदाजीची मागणी वाढविली. जेव्हा त्याने फलंदाजी करायला सुरुवात केली तेव्हा भारताला प्रति षटक ६ धावा आवश्यक होत्या. गौतम गंभीरने चांगली भागीदारी केली. चांगली टोलेबाजी आणि सक्रिय धावण्यामुळे, त्यांनी आवश्यक धावगती राखली. नंतर त्याने चौकारांच्या अधिक वारंवारतेने वेग वाढविला आणि ७९ चेंडूत ८ चौकार अाणि २ षटकारांसह नाबाद ९१ धावा केल्या. धोनीला या सामन्यात मॅन ऑफ दी मॅच पुरस्कार मिळाला.
भारताचा कर्णधार
धोनीने भारताचे नेतृत्व करत असताना डिसेंबर २००९मध्ये आयसीसी कसोटी क्रमवारीत भारत १ क्रमांकावर पोहचले होते. २ एप्रिल २०११ रोजी श्रीलंकेविरुद्ध २०११ च्या आयसीसी क्रिकेट विश्वकरंडक स्पर्धेत विजयी झाल्यानंतर, तेंडुलकरने सांगितले की धोनीचा शांत स्वभाव हा त्याच्या सर्व सहकाऱ्यांवर थांबला होता आणि त्याने धोनीची दबाव हाताळण्याची क्षमता अविश्वसनीय असल्याचे सांगितले. मार्च २०१३ मध्ये धोनीने ४९ कसोटी सामन्यात सौरव गांगुलीच्या २१ विजय मिळवल्याचा विक्रम मोडला तेव्हा तो सर्वात यशस्वी भारतीय कर्णधार बनला. जून २०१३ मध्ये, भारताने आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी २०१३ च्या आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी जिंकली आणि धोनीच्या कप्तानपदाच्या आधारे इंग्लंडला फाइनलमध्ये पाच धावांनी पराभूत केले. श्रीलंकेविरुद्धच्या उपांत्य फेरीनंतर आणि दक्षिण आफ्रिका, वेस्ट इंडीज आणि पाकिस्तान यांना गट पातळीत पराभूत केले.
इंडियन प्रीमियर लीग
धोनीने चेन्नई सुपरकिंग्जसोबत १५ लक्ष डॉलर्सचा करार केला होता. यामुळे प्रथम हंगामाच्या लिलावासाठी आयपीएलमध्ये तो सर्वात महागडा खेळाडू बनला. त्याच्या कर्णधारपदाखाली, चेन्नई सुपर किंग्जने २०१० आणि २०११ आणि २०१८ इंडियन प्रीमियर लीगचे खिताब आणि २०१० आणि २०१४ चे चॅम्पियन्स लीग टी -२० खिताब जिंकले. दोन वर्षांसाठी सीएसके स्थगित झाल्यानंतर, २०१६ मध्ये रुईसिंग पुणे सुपरर्जेंटने १९ लक्ष अमेरिकी डॉलर्सची खरेदी केली होती आणि त्याला कर्णधार म्हणून नामांकन देण्यात आले होते. तथापि, त्याची टीम ७ व्या स्थानावर राहिली. २०१७ मध्ये, त्यांची टीम फाइनलमध्ये पोहोचली, जिथे ते मुंबई इंडियन्सकडून हारले. २०१८ च्या आयपीएल हंगामात चेन्नई सुपरकिंग्ज आयपीएलमध्ये परतला आणि फ्रॅंचाइजीचे नेतृत्व करण्यासाठी धोनीला पुन्हा निवडण्यात आले. धोनीने टूर्नामेंटमध्ये ४५५ धावा केल्या आणि आपल्या टीमला आयपीएलचे तिसरे विजेतेपद जिंकून दिले.