ब्रिक्स शिखर परिषदेत पंतप्रधान मोदी आणि शी जिनपिंग पुन्हा आमनेसामने…

नवी दिल्ली, १७ नोव्हेंबर २०२०: पूर्व लडाखमधील वास्तविक नियंत्रण रेषेवर (एलएसी) भारत आणि चीनचे सैनिक समोरासमोर उभे आहेत. सैन्य मागे घेण्याबाबत दोन्ही देशांमधील चर्चा मंदावली आहे. दरम्यान, सात दिवसानंतर पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि चीनचे अध्यक्ष शी जिनपिंग पुन्हा एकदा आमनेसामने असतील. मंगळवारी ब्रिक्स देशांची आभासी शिखर बैठक होणार असून या दोन नेत्यांव्यतिरिक्त रशिया, ब्राझील आणि दक्षिण आफ्रिकेचे राष्ट्राध्यक्ष उपस्थित राहतील. यापूर्वी, मोदी आणि शि जिनपिंग १० नोव्हेंबरला शांघाय कोऑपरेशन ऑर्गनायझेशन (एससीओ) च्या आभासी शिखर परिषदेत देखील उपस्थित होते आणि आता दोघे २१ आणि २२ नोव्हेंबर रोजी झालेल्या ग्रुप -२० च्या बैठकीत आभासी प्लॅटफॉर्म सामायिक करतील. परंतु, एलएसीवर सुरू असलेल्या लष्करी तणावाच्या पार्श्वभूमीवर या नेत्यांमध्ये चर्चेला वाव नाही.

उल्लेखनीय सत्य म्हणजे पुढील वर्षी ब्रिक्स शिखर परिषद फक्त भारतातच होणार आहे. तोपर्यंत कोविडचा प्रभाव संपला तर चीनच्या राष्ट्राध्यक्षांनी इतर देशांच्या राष्ट्रपतींसोबत भारत भेट द्यावी अशी अपेक्षा केली जाऊ शकते. पंतप्रधान मोदींच्या कार्यकाळात आतापर्यंत मोदी आणि शि जिनपिंग यांच्यामध्ये फक्त दोन वेळाच द्विपक्षीय बैठक झाली आहे. त्यांच्या दरम्यान शेवटची बैठक नोव्हेंबर २०१९ मध्ये चेन्नईच्या मम्ल्लापुरममध्ये झाली होती. मे २०२० मध्ये चिनी सैन्याने भारतीय सीमेत घुसल्यापासून दोन्ही देशांमधील संबंध ताणले गेले आहेत. दरम्यान, दोन्ही देशांचे संरक्षण आणि परराष्ट्र मंत्र्यांनी प्रत्येकी एकदा द्विपक्षीय भेट घेतली आहे, परंतु शिखर पातळीवर कोणत्याही प्रकारचा कोणताही संवाद झाला नाही किंवा कोणत्याही प्रकारचा संदेश मिळाला नाही.

सन २०१८ मध्ये वुहान (चीन) येथे उभय नेत्यांमधील अनौपचारिक चर्चेच्या प्रक्रियेबाबतही कोणतीही चर्चा झालेली नाही. परराष्ट्र मंत्रालयाने मंगळवारी वुहान बैठकीत सांगितले होते की ‘दहशतवाद, त्यात व्यापार तसेच कोविडमधून निर्माण होणार्‍या परिस्थिती आणि या मुद्द्यांवर परस्पर सहकार्य वाढविण्याच्या अजेंडावर चर्चा केली जाईल. जागतिक बहुराष्ट्रीय मंचांमध्येसुद्धा सुधारणा अजेंडा महत्त्वाचा ठरणार आहे. भारत या विषयावर सातत्याने जोर देत आहे. या बैठकीनंतर एक वर्षभर ब्रिक्स भारताकडे सुपूर्द केले जातील. भारत तिसऱ्यांदा ब्रिक्स गटाच्या अध्यक्षपदी असेल. २०१६ मध्ये गोव्यात ब्रिक्स समिट आयोजित करण्यात आली होती.

न्यूज अनकट प्रतिनिधी: ईश्वर वाघमारे