शेलार मामा

कोंडाजी रामजी शेलार शिवाजी राजे भोसले मराठा सैन्यातील मराठा सैन्यात कमांडर होते, जे मराठा साम्राज्याचे संस्थापक होते.
कोंडाजी रामजी शेलार शेलार कुळातील कोळी कुटुंबात जन्मले होते. तर शेलार होता काका (मामा) तानाजीचा एक उल्लेखनीय कोळी सेनापती मराठा सैन्याचा. कोंडाजी शेलार अनेक युद्ध लढले पण सिंहगडची लढाई ही जिथे त्यांनी त्यांचा भाचा तानाजी गमावला.

सिंहगडची लढाई

तानाजीराव मालुसरे हे सिंहगडच्या युद्धात मुख्य सेनापती होते. ४ फेब्रुवारी १६७० रोजी तानाजीने कोंडाना किल्ल्यावर त्याचा भाऊ सरदार सूर्यजी मालुसरे आणि काका सरदार कोंडाजी रामजी शेलार यांच्यावर हल्ला केला. कोंडाजी रामजी शेलार, सूर्यजी मालुसरे आणि तानाजीराव मालुसरे यांनी मावळ प्रांतातील कोळी सैन्य गोळा केले आणि कोंडाना किल्ल्यावर हल्ला केला. उदय भान राठोर जयसिंग राजपूत अंतर्गत किल्लेदार होते.

कोंडाजी रामजी शेलार यांनी मराठा सैन्याचा विजय मिळविला. सिंहगडच्या लढाईत देशमुख साहेब सरदार तानाजीराव मालुसरे आणि उदय भान राठोर लढा देत होते पण तानाजी यांना उदय भान राठोर यांनी ठार मारले. तानाजीराव मालुसरे यांच्या निधनानंतर मराठा सैन्याचा आत्मविश्वास तुटला होता आणि ते रणांगण संपले होते. सरदार कोंडाजी रामजी शेलार यांनी मराठा सैन्यदलाची कमान दिली पण निकाल लागला नाही म्हणून सरदार कोंडाजी रामजी शेलार यांनी कोंढाणा किल्ला चढण्यासाठी वापरल्या जाणा दोर्‍या कापून घेतल्या आणि आता सरदार कोंडाजी रामजी शेलार उदय भान राठोर यांच्या हाताशी लढायला आले.

कोंडाजी रामजी शेलार यांनी आपली तलवार जबरदस्तीने केली. राजपूत किल्लेदार, उदय भान राठोर यांना कोळी सरदार कोंडाजी रामजी शेलार यांनी ठार मारले. मराठा सैन्याचा विजय झाला. कोंढाणाच्या लढाईनंतर, शिवाजींना हे कळले की मराठा सैन्याचा मुख्य सेनापती आणि सरदार कोंडाजी रामजी शेलार यांचा पुतण्या या भयंकर युद्धात मारला गेला, म्हणून शिवाजी राजांनी सरदार तानाजीराव मालुसरे यांच्या सन्मानार्थ सिंहगड किल्ल्याचे नाव कोंढाणा किल्ला म्हणून नामकरण केले. कारण शिवाजी राजे नेहमीच म्हणतात की तानाजी माझे सिंह आहेत.
सिंहगडच्या रणांगणात, सरदार कोंडाजी रामजी शेलार शिवाजी महाराजांचे विजय बिंदू होते.