Pahalgam terror attack and humanity: शांतता आणि निसर्गरम्य दृश्यांसाठी ओळखल्या जाणाऱ्या पहलगाममध्ये झालेल्या क्रूर दहशतवादी हल्ल्याने केवळ निष्पाप लोकांचे प्राण घेतले नाहीत, तर देशाच्या माणुसकीलाही मोठा धक्का पोहोचवला आहे. या हल्ल्याच्या दुर्दैवी घटनेनंतर, जिथे एकी आणि सहानुभूतीची भावना दिसणे अपेक्षित होते, तिथे मात्र काही स्वार्थी घटकांनी राजकारण, अफवा आणि द्वेष पसरवण्याचा प्रयत्न केला. या अंधारात, काही निस्वार्थी आणि लहान माध्यमांनी सत्य समोर आणून माणुसकी जिवंत ठेवण्याचा प्रयत्न केला आहे.
या हल्ल्यात मृत्युमुखी पडलेल्यांमध्ये निष्पाप पर्यटक आणि स्थानिक नागरिकांचा समावेश आहे. प्रो कबड्डी खेळण्यासाठी आलेल्या काही खेळाडूंचाही यात बळी गेला, ज्यामुळे क्रीडा जगतातही शोककळा पसरली आहे. या दुःखद प्रसंगी, संपूर्ण देशाने एकजूट दाखवून पीडित कुटुंबांच्या पाठीशी उभे राहणे गरजेचे होते. मात्र, काही राजकीय पक्षांनी आणि मोठ्या माध्यमांनी या संवेदनशील घटनेलाही जातीय रंग देण्याचा प्रयत्न केला. ‘हिंदू असल्याने मारले गेले, मुस्लिम असल्याने वाचले’ अशा निराधार अफवा पसरवून समाजात तेढ निर्माण करण्याचे घृणास्पद कृत्य काही लोकांनी केले.
या नकारात्मक वातावरणात, काही लहान आणि प्रामाणिक मीडिया चॅनल्स आशेचा किरण ठरले. त्यांनी कोणतीही सनसनाटी निर्माण न करता, जमिनीवरची खरी परिस्थिती लोकांपर्यंत पोहोचवली. या चॅनल्सने दाखवलेल्या समजूतदारपणा आणि जबाबदारीमुळे माध्यमांवरील लोकांचा विश्वास काही अंशी तरी टिकून राहिला. विशेष म्हणजे, अनेक युट्युब चॅनल्सनी सकारात्मक दृष्टिकोन ठेवून लोकांना शांत राहण्याचे आणि एकजूट दाखवण्याचे आवाहन केले. त्यांचे हे प्रयत्न निश्चितच कौतुकास्पद आहेत.
दुसरीकडे, काही मोठ्या मीडिया संस्थांनी टीआरपीच्या हव्यासापोटी अत्यंत गैरजबाबदार वर्तन केले. मृत नसलेल्या व्यक्तींना मृत घोषित करणे, खोट्या बातम्या चालवणे आणि केवळ सनसनाटी निर्माण करण्यावर भर देणे, हे त्यांच्या पत्रकारितेच्या नितीमत्तेवर मोठे प्रश्नचिन्ह उभे करते. या माध्यमांनी जनतेचा विश्वास गमावला आहे, हे निश्चित.
आज देशासमोर बेरोजगारीसारखे मोठे प्रश्न उभे आहेत.
हजारो तरुण देशसेवेसाठी आपले जीवन समर्पित करण्यास तयार आहेत. मात्र, त्यांना योग्य दिशा दाखवण्याऐवजी, आजही जाती आणि धर्माच्या नावावर राजकारण केले जात आहे. ‘जय श्रीराम’ म्हणायला लावणे किंवा ‘तुम्हाला मराठी येते का?’ असे प्रश्न विचारणे, याला कोणत्या अर्थाने देशसेवा म्हणता येईल? धर्म आणि भाषा या माणसांना विभागणाऱ्या गोष्टी आहेत, त्या देशाला एकसंध ठेवू शकत नाहीत.
पहलगाम हल्ल्याने आपल्याला एक महत्त्वाचा धडा शिकवला आहे. आता आपण सरकार आणि मोठ्या माध्यमांवर डोळे झाकून विश्वास ठेवणे थांबवले पाहिजे. प्रत्येक गोष्टीवर प्रश्न विचारण्याची, सत्य शोधण्याची आणि आपल्या बुद्धीचा वापर करण्याची गरज आहे. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, जेव्हा आपला देश संकटात असतो, तेव्हा ‘आपण सगळे एक आहोत’ ही भावना आपल्या मनात असायला हवी.
माणुसकी, एकता आणि सत्य हेच आपल्या देशाचे खरे आधारस्तंभ आहेत. आणि हे स्तंभ अधिक मजबूत करण्याचे काम आज काही लहान स्तरावरचे पत्रकार करत आहेत. त्यांनी कोणतीही भीती न बाळगता, खरी माहिती लोकांपर्यंत पोहोचवण्याचा प्रयत्न केला आहे. टीआरपीच्या मागे न लागता, त्यांनी वस्तुस्थिती मांडली आहे. अशा पत्रकारांवर विश्वास ठेवणे आणि त्यांना पाठिंबा देणे, हीच खरी देशसेवा ठरेल.
आता वेळ आली आहे की आपण अशा लहान मीडिया संस्थांकडे लक्ष द्यावे, जे खऱ्या अर्थाने देशाचे प्रतिनिधित्व करत आहेत. कारण, जेव्हा माणुसकी हरवते, तेव्हा खरा प्रश्न हा उरतो की, ‘आपण खरंच स्वतंत्र आहोत का?’
न्यूज अनकट प्रतिनिधी सोनाली तांबे
