दिल्ली, २७ ऑगस्ट २०२०: देशाच्या तीन चतुर्थांश भागात मुसळधार पावसामुळे नद्या धोक्याच्या पातळीच्यावर जात आहेत. सध्याचा मान्सून शेवटच्या टप्प्यात आहे. उत्तर-पश्चिम राज्यांतील बहुतेक नद्या पूरजन्य स्थितीत आहेत, तर पूर्वेकडील राज्यांच्या नद्यांमध्ये पूर येण्याची ही दुसरी वेळ असेल.
उत्तर भारतातील सर्व प्रमुख नद्या धोक्याच्या पातळीवर
देशातील सव्वाशेहून अधिक जलाशय आधीच पाण्याने पूर्ण भरलेले आहेत. पाण्याच्या पातळीपेक्षा जास्त साठ्यामुळे त्यांचे दरवाजे उघडले जाऊ शकतात, जे पुराच्या रूपात विनाश आणू शकतात. हवामान खात्याचा इशारा पाहता नद्यांच्या आसपासच्या खालच्या भागातील लोकांना जागरुक राहण्याच्या सूचना यापूर्वीच देण्यात आल्या आहेत. जम्मू-काश्मीर, हिमाचल प्रदेश आणि उत्तराखंड या उत्तर प्रदेश, बिहार, झारखंड, ओडिशा, पश्चिम बंगाल आणि छत्तीसगड या हिमालयी राज्यांपासून पुढचे काही दिवस मुसळधार ते अती मुसळधार पावसाची शक्यता असल्याने नद्यांना पूर येण्याची शक्यता आहे. गुजरात, मध्य प्रदेश आणि राजस्थान या नद्यांची पाण्याची पातळी धोक्याच्या पातळीवर गेली आहे.
२६ ठिकाणी पूरस्थिती गंभीर बनू शकते
केंद्रीय जल उर्जा मंत्रालयाने दिलेल्या इशाऱ्यात अशी २६ ठिकाणे निश्चित केली गेली आहेत, जिथे पूरस्थिती अतिशय वाईट असू शकते. यामध्ये बिहार आणि उत्तर प्रदेशातील बहुतेक भागांचा समावेश आहे. तथापि झारखंड, आसाम, ओडिशा, राजस्थान आणि पश्चिम बंगालमध्येही पूरांचा परिणाम होईल. देशातील ३३ मोठे बॅरेजेस व धरणेदेखील पूरग्रस्त होऊ शकतात, जिथे जास्त पाणी असल्यास त्यांचे दरवाजे उघडले जाण्याची शक्यता आहे. नदीच्या पात्रात संबंधित भागांचे नुकसान होण्याची शक्यता आहे. गंगा नदीच्या उपनद्यांमध्ये पूर परिस्थिती निर्माण झाली आहे. गंगेच्या मैदानावर मुसळधार पाऊस सुरू झाला आहे, जो पुढील अनेक दिवस सुरू राहील.
अनेक उत्तरेकडील राज्यात जोरदार पाऊस होईल
हिमालयीन राज्यामध्ये संततधार पाऊस पडल्यामुळे सर्व मोठ्या नद्या काठोकाठ वाहात आहेत. जम्मू-काश्मीरमध्ये बुधवारपासून पावसाला सुरूवात झाली असून, २७ ऑगस्टला मुसळधार पाऊस पडेल. हिमाचल प्रदेशात २८ ऑगस्टपर्यंत जोरदार गडगडाटी वादळासह गारपीट होईल. उत्तराखंडमध्ये एका आठवड्यापासून मुसळधार ते अति मुसळधार पाऊस पडत आहे. २९ ऑगस्टच्या रात्रीपासून पंजाब, हरियाणा, चंदीगड आणि दिल्ली येथे मुसळधार पाऊस पडण्याची शक्यता आहे. पूर्व उत्तर प्रदेशात आठवडाभर मुसळधार पावसाची प्रक्रिया सुरू राहील. पूर्व राजस्थानमध्ये मुसळधार पावसामुळे इथल्या नद्यांच्या पाण्याची पातळी वाढू लागली आहे. छत्तीसगडचे रविशंकर धरण व बंगो धरण भरले आहे. आता पावसाचे पाणी पुराच्या स्वरूपात विनाश करू शकते.
झारखंड, छत्तीसगड, राजस्थान आणि मध्य प्रदेश यांना इशारा देण्यात आला
झारखंडच्या रांची, सरायकेला, पश्चिम आणि पूर्व सिंहभूम येथे पूर येण्याची शक्यता आहे, यासाठी राज्य सरकारला देखरेखीसाठी इशारा देण्यात आला आहे. छत्तीसगडच्या धरणे व बंधाऱ्यातून पाणी सोडल्यामुळे बस्तर, सुकमा, धमतरी, कोरबा, दंतेवाडा आणि विजापूर या या भागांमध्ये पुराचा अलर्ट देण्यात आला आहे. राजस्थानात वाहणारी चंबळ नदी धोक्याच्या धोक्याच्या पातळीच्या वर वाहत आहे. तेथील भागांना सतर्क केले गेले आहे.
न्यूज अनकट प्रतिनिधी