Made in India हॉवित्झर तोफांनी दिली जाणार १५ ऑगस्टला सलामी, जाणून घ्या ताकद आणि रेंज

नवी दिल्ली, ११ ऑगस्ट २०२२: स्वातंत्र्य दिनानिमित्त १५ ऑगस्ट २०२२ रोजी लाल किल्ल्यावरून प्रथमच स्वदेशी हॉवित्झर तोफांची सलामी दिली जाईल. या तोफा DRDO च्या आर्ममेंट रिसर्च अँड डेव्हलपमेंट एस्टॅब्लिशमेंट (ARDE), Tata Advanced Systems Limited, Mahindra Defence Naval System आणि Bharat Forge Limited यांनी संयुक्तपणे बनवल्या आहेत. या हॉवित्झर गनचे नाव Advanced Towed Artillery Gun (ATAGS) आहे. ती १५५ मिमी/५२ कॅलिबरची आहे.

अलीकडेच राजस्थानमधील पोकरन फील्ड फायरिंग रेंजवर तिची यशस्वी चाचणी घेण्यात आली. ही तोफ नेऊन कुठेही तैनात करता येते. मग ती पाकिस्तानची सीमा असो किंवा चीनच्या सीमेजवळील लडाख असो. ATAGS बनवताना या तोफेची चाचणी राजस्थानमधील पोकरनसह इतर अनेक ठिकाणीही करण्यात आली. बॉम्बच्या अनेक फैरी झाडण्यात आल्या. तिने अचूकतेने लक्ष्य गाठले. या तोफेच्या कमाल मर्यादेपर्यंत शेल डागण्यात आले आहेत.

भारतीय लष्कराकडे सध्या या १५५ मिमीच्या ७ तोफा आहेत. तिची पहिली चाचणी २०१६ मध्ये झाली होती. ४० तोफा मागवण्यात आल्या आहेत. याशिवाय आणखी १५० तोफांची निर्मिती करण्यात येणार आहे. ते चालवण्यासाठी ६ ते ८ लोकांची गरज आहे. बर्स्ट मोडमध्ये १५ सेकंदात ३ राउंड, इंटेंस मोड मध्ये ३ मिनिटांत १५ राउंड आणि संस्टेंड मोड मधे ६० मिनिटांत ६० राउंड फायर होतात. तिची फायरिंग रेंज ४८ किमी आहे. मात्र ती ५२ पर्यंत वाढवण्याचे प्रयत्न सुरू आहेत.

या तोफेचे वजन १८ टन आहे. तिची ट्यूब म्हणजेच बॅरलची लांबी ८०६० मिलीमीटर आहे. ही उणे ३ अंश ते अधिक ७५ अंशापर्यंत उंची घेऊ शकते. जर HE-BB किंवा हाय एक्स्प्लोझिव्ह बेस ब्लीड अॅम्युनिशन त्यात जोडले तर तिची रेंज ५२ किमी पर्यंत वाढते. यात थर्मल विव्ह आणि गनर्स डिस्प्ले आहे.

ATAGS विकसित करण्यासाठी सुमारे चार वर्षे लागली. तिच्या ऑर्डिनेंस सिस्टम आणि रिकोइल सिस्टममुळे थोडा विलंब झाला. २६ जानेवारी २०१७ रोजी प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये ती पहिल्यांदा लोकांसमोर प्रदर्शित करण्यात आली. आतापर्यंत सहा ते सात चाचण्या झाल्या आहेत. भारताकडे अश्या दुसऱ्या तोफा देखील आहे. त्यांच्याबद्दलही जाणून घेऊया.

धनुष: १५५ मिमी / ४५ कॅलिबर टॉड हॉवित्झर धनुष २०१९ मध्ये भारतीय सैन्यात सामील झाली आहे. बोफोर्स तोफेची ही स्वदेशी आवृत्ती आहे. सध्या लष्कराकडे १२ धनुष्य आहेत. ११४ ची ऑर्डर दिली आहे. ज्यांची संख्या शेवटपर्यंत ४१४ पर्यंत वाढवता येईल. आतापर्यंत ८४ केले आहेत. ती चालवण्यासाठी ६ ते ८ कर्मचारी लागतात. तिच्या शेलची रेंज ३८ किमी आहे. बर्स्ट मोडमध्ये, ती १५ मिनिटांत तीन राउंड फायर करते. इंटेंस मोडमध्ये ३ मिनिटांत १५ राउंड आणि संस्टेंड मोडमध्ये ६० मिनिटांत ६० राउंड फायर करते.

M777 (M777): १५५ मिमी लाइट टॉड हॉवित्झर अमेरिकेतून भारतात आयात केली गेली आहे. भारतीय लष्करात सुमारे ११० हॉवित्झर तैनात आहेत. आणखी १५४ ऑर्डर देण्यात आल्या आहेत, ज्यांना स्वदेशी खाजगी कंपनी भारतात असेंबल करेल. अफगाणिस्तान युद्ध, इराक युद्ध, सीरिया युद्ध यांसह अनेक युद्धांमध्ये या हॉवित्झरने आपली सर्वोत्तम कामगिरी दाखवली आहे. ती चालवण्यासाठी ८ क्रू आवश्यक आहेत. ती एका मिनिटात ७ शेल फायर करू शकते. तिच्या शेलची श्रेणी २४ ते ४० किलोमीटर आहे. तिचा बॉम्ब सुमारे एक किलोमीटर प्रति सेकंद वेगाने जातो.

हॉबिट्स FH77A/B बोफोर्स: भारताकडे एकूण ४१० बोफोर्स तोफा आहेत. जिची जागा २०३५ पर्यंत धनुष हॉविट्झर्स घेईल. या तोफेचा बॉम्ब २४ किलोमीटरपर्यंत जातो. ती ९ सेकंदात ४ राउंड फायर करते. कारगिल युद्धादरम्यान या तोफेच्या बोंबनी हिमालयाच्या शिखरांवर बसलेल्या पाकिस्तानी शत्रूंचा खात्मा केला. आता भारताकडे धनुष हॉवित्झर आहे.

न्यूज अनकट प्रतिनिधी: ईश्वर वाघमारे